Τα βραβεία Pritzker και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο συγκέντρωσαν στην εκδήλωση πέντε σημαντικά ονόματα της διεθνούς αρχιτεκτονικής σκηνής και μια ελληνική σκιά.
Ο Αλεχάντρο Αραβένα, πρόεδρος της κριτικής επιτροπής του Pritzker και βραβευμένος και ο ίδιος το 2016 με το βαρυσήμαντο βραβείο, το αντίστοιχο Νόμπελ Αρχιτεκτονικής, ο Ντιεμπέντο Φράνσις Κερέ, βραβευμένος το 2022, και το δίδυμο Αν Λεκατόν και Ζαν-Φιλίπ Βασάλ, βραβευμένοι το 2021, με αφορμή την απονομή του φετινού βραβείου στον Βρετανό σερ Ντέιβιντ Τσίπερφιλντ στην Αθήνα θα συζητήσουν μαζί του για ζητήματα αιχμής της επιστήμης τους.
Οι τέσσερις συνομιλητές του Βρετανού αρχιτέκτονα έχουν διαγράψει σπουδαία διαδρομή με πρωτότυπο έργο, στο οποίο έχουν αναδείξει και υποστηρίζουν σταθερά την κοινωνική διάσταση της αρχιτεκτονικής. Αναμφισβήτητα και ο Τσίπερφιλντ έχει να επιδείξει σημαντικό έργο και πολλά βραβεία. Ωστόσο, στη χώρα μας έγινε γνωστός όχι απ’ αυτό καθαυτό το έργο του, αλλά από ένα άλλο βραβείο που ήρθε να αναστατώσει, και ορθώς, την ελληνική αρχιτεκτονική κοινότητα και την κοινή γνώμη. Το πρώτο βραβείο που κέρδισε το γραφείο του Τσίπερφιλντ συνεργαζόμενο με το γραφείο του Αλέξανδρου Τομπάζη στον διαγωνισμό για την επέκταση και την αναβάθμιση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου της Αθήνας προκάλεσε έντονες αντιδράσεις για τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν από το υπουργείο Πολιτισμού. Αρχιτέκτονες, αρχαιολόγοι, απλοί πολίτες, αλλά και καλλιτέχνες, που την ίδια περίοδο βρίσκονταν στον δρόμο εναντίον του Π.Δ. 85, κατακεραύνωσαν το ΥΠΠΟΑ και τις πρακτικές του, ενώ την ίδια ώρα άκουγαν με έκπληξη να αποκαλούνται «γραφικότητες» όσοι διαφωνούσαν με τις αναξιοκρατικές κυβερνητικές μεθόδους. Αυτή η βαριά σκιά υπάρχει και βαραίνει το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού.
Η αρχιτεκτονική του Ντ. Τσίπερφιλντ
Ομως υπάρχει και η αρχιτεκτονική. Σε ό,τι αφορά την αρχιτεκτονική του Ντ. Τσίπερφιλντ, διαβάζουμε όσα σημειώνει ο αρχιτέκτονας Σόλων Ξενόπουλος, ομότιμος καθηγητής ΕΜΠ και κοσμήτορας της Σχολής Αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις της Πάφου: «Ανατρέχοντας στο συνολικό έργο του, αυτό που φαίνεται να διακρίνει τον συγκεκριμένο αρχιτέκτονα είναι η ικανότητα να ανακαλύπτει και να αντλεί από κάθε συγκεκριμένη περίπτωση κάποιο κύριο και μοναδικό χαρακτηριστικό, το οποίο μπορεί να είναι κάτι λανθάνον, αλλά υπαρκτό, ενδεχομένως κάποιον θεμελιώδη παράγοντα ο οποίος ενσωματώνει τη συμπυκνωμένη ταυτότητα ενός χώρου ή μιας κατασκευής. Με αυτή την αφετηρία επεξεργάζεται συνθετικά την πρότασή του και φτάνει σε μια αρχιτεκτονική, η οποία, ως προϊόν αυστηρής και βαθιάς επεξεργασίας, μοιάζει να είναι κατεξοχήν αφαιρετική».
«Για τη σχολή μας, αλλά και για τον αρχιτεκτονικό διάλογο στη χώρα θεωρούμε ότι είναι μια σημαντική στιγμή η συνάντηση πέντε βραβευμένων αρχιτεκτόνων με αυτό το σημαντικό βραβείο. Και είναι σημαντική γιατί το Πρίτσκερ είναι ένα βραβείο που δίνεται σε κορυφαίους αρχιτέκτονες για το σύνολο του έργου τους. Με αυτή την έννοια, το έργο τους έχει χαρακτηριστικά που το καθιστούν ξεχωριστό. Δεν είναι τυχαίο που οι αρχιτέκτονες που βραβεύονται εκφράζουν την αρχιτεκτονική πρωτοπορία της εποχής τους» μας λέει η Βαλεντίνη Καρβουτζή, αναπληρώτρια κοσμήτορας της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, η οποία έχει επωμιστεί τον οργανωτικό όγκο της εκδήλωσης. Επισημαίνει δε ότι «στον Ντ. Τσίπερφιλντ για τη βράβευσή του στον διαγωνισμό για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο έχει ασκηθεί έντονη κριτική για τον τρόπο που προκηρύχθηκε ο συγκεκριμένος διαγωνισμός. Και η σχολή μας είχε συμμετάσχει στον διάλογο με καταγγελτικό ψήφισμα για τον συγκεκριμένο διαγωνισμό, και ορθώς». «Αυτό ως γεγονός δεν αναιρεί το κύρος και την ποιότητα του συνολικού έργου του Ντέιβιντ Τσίπερφιλντ» εξηγεί, τονίζοντας ότι «η σημερινή εκδήλωση δεν αφορά την προβολή του έργου του Ντέιβιντ Τσίπερφιλντ. Είναι μια θεματική εκδήλωση με κεντρικό άξονα τον ρόλο της πρακτικής στην αρχιτεκτονική».
Πηγή: michanikos-online.gr
Photo Credits: Sir David Alan Chipperfield, photo courtesy of Tom Welsh