Τα κτίρια στη χώρα μας σε μεγάλο βαθμό έχουν κτισθεί με παλιούς αντισεισμικούς κανονισμούς και είναι γερασμένα, με αποτέλεσμα να έχουν εξαντλήσει την αντοχή τους.
Τα τελευταία χρόνια πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων κάνουν πολλές ανακαινίσεις, ενώ προσπαθούν να επιδοτηθούν από το πρόγραμμα «Εξοικονομώ», για να πετύχουν την ενεργειακή αναβάθμισή τους. Όμως, λόγω της μεγάλης σεισμικής δραστηριότητας και των έντονων φυσικών φαινομένων των τελευταίων ετών, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη του ελέγχου της στατικής επάρκειας των κατασκευών.
Επομένως, θα πρέπει να εξετάζουμε την ασφάλεια και την αντοχή του κτιρίου μας και αν απαιτηθεί να το ενισχύσουμε και στη συνέχεια να φροντίσουμε για την ενεργειακή και αισθητική του αναβάθμιση, ώστε να μη διαθέσουμε οικονομικούς πόρους για την ανακαίνιση ενός κτιρίου που μπορεί στο μέλλον να κριθεί στατικά ακατάλληλο.
Για να είμαστε σίγουροι λοιπόν, κατά πόσο είναι ασφαλές και αντέχει σε ανακαινίσεις ή άλλες παρεμβάσεις ένα κτίριο, θα πρέπει να απευθυνθούμε σε μηχανικό, ο οποίος εξετάζοντας την τήρηση των ειδικών κανονισμών που καθορίζουν τον βαθμό ασφαλείας και αντοχής σε ζημιές, ανάλογα με τη χρήση του κτιρίου, του χώρου και των συνθηκών του περιβάλλοντος, καθώς και της ενδεχόμενης πηγής κινδύνου, θα ενημερώσει για τις παρεμβάσεις, που πρέπει να υλοποιηθούν για την αναβάθμιση του κτιρίου πριν την έλευση του κινδύνου.
Πότε ένα κτίριο είναι ασφαλές;
Το θέμα ασφάλειας ενός κτιρίου είναι πολύ σημαντικό και θα πρέπει γενικά κάθε κτίριο και δομικό έργο που κατασκευάζεται να εξασφαλίζει:
Τι ελέγχουμε στα σπίτια, όπου διαμένουμε;
- Ψάχνουμε το κτίριο για ρωγμές στα δοκάρια και στα υποστυλώματα. Όταν πέφτουν σοβάδες, ελέγχουμε μήπως από κάτω υπάρχουν ρωγμές. Εάν δεν υπάρχουν, τότε τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει πρόβλημα.
- Εξετάζουμε προσεκτικά τους χώρους πάνω από τις πόρτες και τα παράθυρα.
- Προσέχουμε τα χωρίσματα παρατηρώντας εάν είναι σωστές οι ενώσεις μεταξύ των κουφωμάτων και της κατασκευής και εάν έχουν αλλάξει κλίση οι γωνίες.
- Ελέγχουμε προσεκτικά τα δοκάρια, προκειμένου να δούμε εάν έχουν προκληθεί ρωγμές.
- Αν έχει υποστεί κάποια ζημιά το σπίτι, απευθυνόμαστε αμέσως σε πολιτικό μηχανικό.
Τι προσέχουμε, όταν κατασκευάζουμε ένα κτίριο;
Κατά τη διάρκεια της κατασκευής, για την υγιεινή, άνετη και ασφαλή εργασία των εργαζομένων στην κατασκευή του κτιρίου ή του δομικού έργου, για την ασφαλή παραμονή επισκεπτών, για την ασφαλή διέλευση ανθρώπων και οχημάτων από τους κοινόχρηστους και ακάλυπτους χώρους που συνορεύουν με αυτό και για την ασφάλεια των γειτονικών κτιρίων ή δομικών έργων, απαιτούνται:
- Ο χώρος εργασίας και εναποθήκευσης των υλικών να περιφράσσεται έτσι, ώστε να ελέγχεται η είσοδος στον χώρο.
- Να λαμβάνονται μέτρα για τα υλικά που αποθηκεύονται πρόχειρα στο έργο μέχρι να χρησιμοποιηθούν ή να απομακρυνθούν.
- Προσέχουμε ώστε να μην προκαλούνται κίνδυνοι ζημιών στο κτίριο ή το δομικό έργο όταν διακόπτεται ή σταματάει προσωρινά η εργασία.
- Να λαμβάνονται μέτρα για την κατασκευή των πρόχειρων έργων και εγκαταστάσεων ώστε να εξασφαλίζονται η προσωρινή στήριξη ημιτελών κατασκευών, η κίνηση των εργαζομένων, η μεταφορά των υλικών στον τόπο χρησιμοποίησής τους και η απομάκρυνση των αχρήστων από αυτά.
- Να εφαρμόζονται ειδικοί κανονισμοί που ισχύουν και όπου δεν υπάρχουν κανονισμοί, τα μέτρα που υπαγορεύονται από την εμπειρία και την επιστημονική κατάρτιση του υπεύθυνου τεχνικού.
Τι προσέχουμε σε ένα κτίριο για να είναι ασφαλές κατά τη λειτουργία του;
- Το κτίριο ή εγκατάσταση που περιλαμβάνεται σ’αυτό να μη επηρεάζουν ή να επηρεάζονται από γειτονικά κτίρια ή δομικά έργα, δομικά στοιχεία ή εγκαταστάσεις. Οπως π.χ. να μην προσθέτουν ούτε να δέχονται φορτία από τα γειτονικά κτίρια ή δομικά έργα, να μην επηρεάζουν το έδαφος θεμελίωσης των γειτονικών κτιρίων ή δομικών έργων, ούτε να δέχονται από αυτά επιρροές τέτοιες ώστε να μεταβάλλουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά του εδάφους θεμελίωσης κλπ.
- Το κτίριο ή δομικό έργο να μη δημιουργεί κατά τη λειτουργία του, κίνδυνο για τη ζωή των πεζών, που διέρχονται από τους κοινόχρηστους ή ακάλυπτους χώρους οι οποίοι συνορεύουν με αυτό και να μην παραβλάπτει την ασφάλεια των οχημάτων που σταθμεύουν ή κυκλοφορούν στους χώρους αυτούς.
- Η συνεχής συντήρηση του κτιρίου ή δομικού έργου, η οποία είναι υποχρεωτική για τους ιδιοκτήτες.
- Για την υλοποίηση των μέτρων αυτών να εφαρμόζονται οι ειδικοί κανονισμοί που ισχύουν, τόσο για τη μελέτη, όσο και για την κατασκευή.
Τι απαιτείται για την εξασφάλιση της αντοχής των κτιρίων;
Για την εξασφάλιση της αντοχής των κτιρίων ή δομικών έργων απαιτούνται:
- Το κτίριο ή δομικό έργο να μπορεί να αναλάβει τα φορτία που προβλέπονται από τους γενικούς και ειδικούς κανονισμούς ανάλογα με τη χρήση του και να τα μεταβιβάζει ασφαλώς στο έδαφος με το φέροντα οργανισμό.
- Δομικά στοιχεία που δεν ανήκουν στο φέροντα οργανισμό, αλλά επηρεάζονται από τη συμπεριφορά του κατά την ανάληψη φορτίων ή αναλαμβάνουν φορτία που προέρχονται από τη χρήση του κτιρίου ή δομικού έργου, πρέπει επίσης να μην επιβαρύνονται σε βαθμό που δυσχεραίνεται η λειτουργία του (παραμονή, εργασία κλπ).
- Οι μελέτες και οι κατασκευές πρέπει να είναι σύμφωνες με τους ειδικούς κανονισμούς που ισχύουν για αυτές.
- Τα χρησιμοποιούμενα υλικά πρέπει να είναι κατάλληλα.
Η καταλληλότητα των υλικών προσδιορίζεται από τις τυχόν υπάρχουσες προδιαγραφές ή πρότυπα και από την εμπειρία των αρμόδιων τεχνικών που μελετούν ή επιβλέπουν την κατασκευή των κτιρίων ή δομικών έργων.
- Εκτός από τις φορτίσεις που προκύπτουν από τη συνήθη χρήση, τα κτίρια ή δομικά έργα πρέπει να αντέχουν και σε καταπονήσεις που επιβάλλονται από έκτακτα περιστατικά, όπως σεισμοί, πυρκαϊές, θεομηνίες κλπ.
- Σε περίπτωση ανέγερσης νέου κτιρίου τηρείται απόσταση από γειτονικά κτίρια (του ίδιου ή των ομόρων οικοπέδων), τέτοια ώστε αυτό να μη δέχεται ή να μεταβιβάζει φορτία σε κτιρια, που υπάρχουν ή που πρόκειται να ανεγερθούν.
Ο κενός χώρος μεταξύ των κτιρίων αποτελεί σεισμικό αρμό και κατασκευάζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του αντισεισμικού κανονισμού.
- Σε περίπτωση καταπονήσεων από σεισμό εκτός από τη μεταβίβαση φορτίων, όπως προβλέπεται από τον αντισεισμικό κανονισμό , θα πρέπει ο φέρων οργανισμός να είναι ικανός να παραλάβει και τα φορτία που προέρχονται από μετακινήσεις του εδάφους θεμελίωσης.
- Η μελέτη της αντοχής των κτιρίων ή δομικών έργων, ο τρόπος κατασκευής των φερόντων και μη δομικών στοιχείων τους, το είδος και η ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται, προσδιορίζονται από ειδικούς κανονισμούς, προδιαγραφές, πρότυπα ή τεχνικές οδηγίες που έχουν εκδοθεί ή εκδίδονται από αρμόδια όργανα ή φορείς ή εφόσον δεν υπάρχουν βασίζονται στην επιστημονική γνώση και εμπειρία των υπευθύνων τεχνικών.
Τι γίνεται με τα αυθαίρετα, που έχουν τακτοποιηθεί χωρίς στατική μελέτη και δεν ξέρουμε αν έχουν αντοχή;
Μέχρι το 2017 οι παλιοί νόμοι περί νομιμοποίησης αυθαιρέτων περιλάμβαναν μία απλή και κυρίως μακροσκοπική μέθοδο για τον έλεγχο της στατικής επάρκειας των αυθαιρέτων κατασκευών από τον μηχανικό. Αυτό άλλαξε με τον ισχύοντα νόμο 4495/2017 για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, ο οποίος καθιστά υπεύθυνο τον μηχανικό να προβεί σε μία σειρά από υποχρεωτικούς ελέγχους για τις αυθαίρετες κατασκευές. Οι έλεγχοι αυτοί, εξαρτώνται από την χρονολογία κατασκευής του έργου και το είδος αυτού και προσδιορίζουν τις περιπτώσεις που χρειάζεται να γίνει αναλυτικός υπολογισμός της στατικής επάρκειας ενός κτιρίου.
Μπορώ να πάρω το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» και να κάνω μαζί με την ενεργειακή και τη στατική ενίσχυση της κατοικίας μου;
Μέχρι στιγμής το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» επιδοτεί μόνο την ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας. Σε περίπτωση όμως που κρίνει ο μηχανικός ότι υπάρχει θέμα στατικότητας του κτιρίου, θα πρέπει να βγάλετε άδεια και να κάνετε τις εργασίες στατικής ενίσχυσης του κτιρίου και στη συνέχεια να προχωρήσετε στην ενεργειακή του αναβάθμιση.
Πηγή: taxydromos.gr
