Στην παρακάτω συνέντευξη, έχοντας μεγάλη εμπειρία στον ευρωπαϊκό ενεργειακό τομέα, απαντά σε ερωτήσεις σχετικά με τον αντίκτυπο της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ και της ενεργειακής κρίσης στην ευρωπαϊκή βιομηχανία αλουμινίου.
Ο Paul Voss, Γενικός Διευθυντής της European Aluminium αναφέρει:
Τι σας ενθουσιάζει περισσότερο όταν εργάζεστε για τη βιομηχανία αλουμινίου;
Πριν με προσεγγίσουν για αυτόν τον ρόλο, δεν είχα ασχοληθεί πολύ με το αλουμίνιο. Ωστόσο, καθώς άρχισα να ερευνώ, συνειδητοποίησα γρήγορα ότι όλοι μας χρησιμοποιούμε καθημερινά το αλουμίνιο. Αυτό το ταπεινό μέταλλο έχει ζωτικό ρόλο στη μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό σύστημα και σε μια πιο πράσινη, πιο κυκλική οικονομία.
Σήμερα, γνωρίζω ότι όχι μόνο μπορεί να ανακυκλωθεί άπειρες φορές, αλλά αποτελεί επίσης κρίσιμο συστατικό σε αμέτρητες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Σκεφτείτε τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τις τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, οι μπαταρίες και τα καλώδια ηλεκτρικής ενέργειας. Το αλουμίνιο στηρίζει κυριολεκτικά την ευρωπαϊκή ενεργειακή μετάβαση.
Το αλουμίνιο είναι στρατηγικής σημασίας για την Πράσινη Συμφωνία από άποψη βιωσιμότητας και οικονομικής αξίας. Για να σας δώσουμε μερικά στοιχεία: επενδύουμε στην καινοτομία, δημιουργούμε καλές άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας για πάνω από 1 εκατομμύριο Ευρωπαίους και δημιουργούμε περίπου 40 δισεκατομμύρια ευρώ σε κύκλο εργασιών ετησίως. Είμαι πραγματικά ενθουσιασμένος και υπερήφανος που εκπροσωπώ αυτόν τον κλάδο!
Μπορείτε να μας μιλήσετε για την προηγούμενη εμπειρία σας;
Έχω περίπου 15 χρόνια εμπειρίας σε δημόσιες υποθέσεις και στον τομέα της ενέργειας. Πριν ενταχθώ στην European Aluminium, ήμουν επικεφαλής της ένωσης για τον ευρωπαϊκό τομέα της τηλεθέρμανσης και διετέλεσα επικεφαλής δημόσιων και βιομηχανικών υποθέσεων σε έναν παγκόσμιο ηγέτη στην τεχνολογία ενεργειακής απόδοσης.
Ελπίζω ότι η εμπειρία μου και το δίκτυό μου στον τομέα της ενέργειας θα μας οδηγήσουν σε στενότερη συνεργασία, ιδίως με τον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Ποια θεωρείτε ως τη μεγαλύτερη ενεργειακή πρόκληση του κλάδου;
Σε αντίθεση με πολλούς τομείς, ένα μεγάλο μέρος της παραγωγικής μας διαδικασίας είναι ήδη πλήρως ηλεκτροδοτημένο. Η μετάβαση στην πράσινη ηλεκτρική ενέργεια είναι ένα σημαντικό βήμα απεξάρτησης από τον άνθρακα, αλλά η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα είναι πολύ περιορισμένη.
Επιπλέον, οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη είναι σημαντικά υψηλότερες από οπουδήποτε αλλού, λόγω του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ένωσης και του αυξημένου κόστους στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ. Αυτό είναι ένα πραγματικό πρόβλημα επειδή οι Ευρωπαίοι πρωτογενείς παραγωγοί δεν μπορούν να μετακυλήσουν αυτό το μοναδικό κόστος, δεδομένου ότι το Χρηματιστήριο Μετάλλων του Λονδίνου τιμολογεί παγκοσμίως το αλουμίνιο.
Ως αποτέλεσμα, οι εισαγωγές από τη Ρωσία, την Κίνα ή τη Μέση Ανατολή καλύπτουν όλο και περισσότερο την αυξανόμενη ζήτηση για το υλικό μας. Αυτό δεν είναι μόνο άσχημα νέα για τη βιομηχανία μας και τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, αλλά και για τον πλανήτη μας.
Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τη διαδικασία παραγωγής πρωτογενούς αλουμινίου μας είναι πολύ χαμηλότερες από τον παγκόσμιο μέσο όρο, με μόνο 6,8 κιλά εκπομπών CO2 ανά κιλό παραγόμενου αλουμινίου, σε σύγκριση με τον παγκόσμιο μέσο όρο των 17 κιλών και τον κινεζικό μέσο όρο των 20 κιλών. Η Ευρώπη δεν μπορεί να οικοδομήσει τη βιωσιμότητα και τις βιομηχανικές φιλοδοξίες της σε εξαρτήσεις έντασης άνθρακα, συχνά επιδοτούμενες από το κράτος.
Πώς επηρεάζει η ενεργειακή κρίση τη βιομηχανία;
Οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος των ευρωπαίων παραγωγών αλουμινίου έχουν αυξηθεί κατά + 300% από τον Οκτώβριο του 2021, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 80% της σημερινής τιμής πώλησης του αλουμινίου. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει εκτοξεύσει περαιτέρω τις τιμές της ενέργειας λόγω της εξάρτησης της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο και της σύζευξης των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Ως παγκόσμιο εμπόρευμα, αυτή η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους αποτελεί πραγματική απειλή για την ύπαρξή μας. Από τον Οκτώβριο, η ευρωπαϊκή αλυσίδα αξίας του αλουμινίου έχει σταματήσει ή περιορίσει περισσότερους από 900.000 τόνους παραγωγής, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ της παραγωγής της ΕΕ-27.
Και αυτό δεν αφορά μόνο την παραγωγική ικανότητα: απειλούνται επίσης αμέτρητες θέσεις εργασίας και επενδύσεις στην απεξάρτηση από τον άνθρακα! Από την άλλη πλευρά, οι παγκόσμιοι ανταγωνιστές μας συνέχισαν να αυξάνουν την παραγωγή, επειδή δεν έχουν τις ίδιες ρυθμιστικές επιβαρύνσεις και το σχετικό κόστος.
Τι μπορεί να κάνει η ΕΕ για να βοηθήσει τον κλάδο να ξεπεράσει αυτή την κρίση;
Η εργαλειοθήκη της Επιτροπής για την ενεργειακή κρίση και η ανακοίνωση RepowerEU αποτελούν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Επιτρέπουν τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των άμεσων προκλήσεων, την προώθηση περισσότερων έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ανοίγουν το δρόμο για νεότερες πηγές ενέργειας, όπως το υδρογόνο. Αποτυγχάνουν όμως να αντιμετωπίσουν τις συστημικές επιβαρύνσεις των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που σχετίζονται με την ενέργεια.
Το ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ χρειάζεται βαθιά αξιολόγηση και βελτίωση για την αντιμετώπιση αυτών των διαρθρωτικών ζητημάτων, αλλά μια τέτοια διαδικασία απαιτεί τρία ή τέσσερα χρόνια – πολύτιμος χρόνος που δεν διαθέτουν η ευρωπαϊκή βιομηχανία και οι εργαζόμενοι.
Χρειαζόμαστε ενωσιακά και εθνικά πλαίσια για να διευκολύνουμε την παραγωγή, την προσβασιμότητα και την κατανάλωση ενέργειας χωρίς άνθρακα σε παγκοσμίως ανταγωνιστικές τιμές. Η πρόσβαση σε μακροχρόνιες συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα, είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της προβλεψιμότητας της παραγωγής και τη θωράκιση μιας ευαίσθητης στην ενέργεια βιομηχανίας έναντι ακραίων διακυμάνσεων στην αγορά ενέργειας.
Οι οικονομικές εγγυήσεις σε επίπεδο κρατών μελών θα στηρίξουν περαιτέρω τις προσπάθειές μας να επιταχύνουμε την υιοθέτηση έργων ανανεώσιμης ενέργειας.
Ποια είναι η άποψή σας για έναν μηχανισμό προσαρμογής των συνόρων άνθρακα;
Ενώ ένας μηχανισμός προσαρμογής των συνόρων άνθρακα (CBAM) μπορεί να ακούγεται σαν η πανάκεια κατά της εκπομπής άνθρακα, δεν είναι. Η τρέχουσα λύση που ταιριάζει σε όλους δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις μοναδικές προκλήσεις της ενεργοβόρας βιομηχανίας μας. Συνεργαζόμαστε με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για να τελειοποιήσουμε την πρόταση και να την καταστήσουμε κατάλληλο μέτρο για την αλυσίδα αξίας μας.
Συνολικά, ο CBAM πρέπει να δοκιμαστεί και να επανεξεταστεί προσεκτικά πριν από τη σταδιακή εφαρμογή μέτρων όπως η συμπερίληψη των έμμεσων εκπομπών. Χρειαζόμαστε επίσης ισχυρά μέτρα κατά της καταστρατήγησης για την προστασία της ανταγωνιστικότητας και των εξαγωγικών μας δυνατοτήτων, διότι η τρέχουσα πρόταση CBAM έχει παραθυράκια που οι ανταγωνιστές μας θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν.
Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα για τους στόχους βιωσιμότητας του κλάδου;
Η βιωσιμότητα, με την ευρύτερη έννοια του όρου, είναι μια από τις κορυφαίες προτεραιότητές μας. Ήμασταν ένας από τους πρώτους κλάδους που εγκαινίασε έναν κοινό οδικό χάρτη βιωσιμότητας και θέλουμε να συνεχίσουμε να ηγούμαστε της μετάβασης σε μια υπεύθυνη και πράσινη βιομηχανία.
Επικεντρωνόμαστε στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και συνεργαζόμαστε με φορείς εκμετάλλευσης ενέργειας, φορείς χάραξης πολιτικής και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς για τη δημιουργία ενός ευνοϊκού νομοθετικού και χρηματοδοτικού πλαισίου για την επίτευξη του στόχου μας.
Παράλληλα, ο κλάδος μας θα μεγιστοποιήσει την ανακύκλωση του αλουμινίου και θα μειώσει τις άμεσες εκπομπές του επενδύοντας σε πρωτοποριακές τεχνολογίες.
Πηγή: euractiv.gr