Εκδήλωση της Ε.E.A για το παρόν & το μέλλον του κλάδου Τη συνεισφορά του κλάδου του Ελληνικού Αλουμινίου στην ελληνική οικονομία και κοινωνία αλλά τις προκλήσεις που αυτός αντιμετωπίζει στην παρούσα συγκυρία ανέδειξε η εκδήλωση της Ελληνικής Ένωσης Αλουμινίου.
Φέροντας τον τίτλο «Ελληνικό Αλουμίνιο: Ένας κλάδος στρατηγικής σημασίας για την ανάπτυξη της Ελλάδας», η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014, στο ξενοδοχείο «Μ. Βρεταννία» με τη συμμετοχή εκπροσώπων της κυβέρνησης και του πολιτικού κόσμου, φορέων, ΜΜΕ και φυσικά, επιχειρήσεων του κλάδου και όχι μόνο.
Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Υπουργός Ανάπτυξης κ. Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος και εγκαινίασε με την εισήγησή του την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα σειρά ομιλιών, αποδεικνύοντας έτσι τη στήριξη της Πολιτείας απέναντι στον κλάδο του Αλουμινίου αλλά και την ελληνική βιομηχανία ευρύτερα. Για τα χαρακτηριστικά του ελληνικού κλάδου του Αλουμινίου και τον βαθμό στον οποίο έχει επηρεαστεί από την οικονομική ύφεση και τις ευρωπαϊκές πολιτικές μίλησε στη δική του εισήγηση ο κ. Ελευθέριος Ταφρόγλου, Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Αλουμινίου.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Ταφρόγλου στην εξωστρέφεια και την καινοτομία του κλάδου, υπογραμμίζοντας τα επιτεύγματα που, παρά τις προκλήσεις, έχει να επιδείξει διεθνώς. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε και στην ανάγκη δημιουργίας των συνθηκών εκείνων που θα καταστήσουν τον κλάδο βιώσιμο και θα του επιτρέψουν να αναπτυχθεί, επισημαίνοντας τον καθοριστικό ρόλο του κόστους της ενέργειας για την ελληνική Βιομηχανία Αλουμινίου.
Τη σκυτάλη πήρε ο κ. Gerd Götz, Γενικός Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αλουμινίου, ο οποίος έδωσε την ευρωπαϊκή διάσταση και οπτική του κλάδου: Ο κ. Götz αναφέρθηκε στη στρατηγική σημασία του κλάδου του Αλουμινίου για τη βιομηχανία και την οικονομία της Γηραιάς Ηπείρου αλλά και στους παράγοντες που συνιστούν τροχοπέδη για τη διεθνή του ανταγωνιστικότητα και παρουσίασε τα ευρήματα της έρευνας που διεξήγαγε πρόσφατα το Centre for European Policy Studies για τον τρόπο με τον οποίο συγκεκριμένες πολιτικές και κανονισμοί της Ε.Ε. ευθύνονται για το χάσμα ανταγωνιστικότητας του κλάδου. Ο κ. Götz έκλεισε την εισήγησή του καταθέτοντας τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αλουμινίου ως επίσημου συλλογικού φορέα και θεσμικού εκπροσώπου του καθετοποιημένου κλάδου του αλουμινίου στην Ευρώπη και διεθνώς. Τελευταίος ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο κ. Bernard Bourqui, Σύμβουλος Παραγωγής για προϊόντα αυτοκινητοβιομηχανίας, ο οποίος ως ανεξάρτητος τρίτος έδωσε την έξωθεν καλή μαρτυρία για το Ελληνικό Αλουμίνιο. Ο κ. Bourqui εξήρε τα ελληνικά προϊόντα, που, καλύπτοντας τις πιο υψηλές προδιαγραφές σε θέματα ασφάλειας και ποιότητας, αποτελούν παράγοντα ανταγωνιστικότητας σε χώρους όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, που δεν επιδέχονται το παραμικρό ποσοστό αστοχίας. Την συζήτηση συντόνισε ο Δημοσιογράφος της Καθημερινής κ. Κ. Ζούλας. Η εκδήλωση έκλεισε με συζήτηση μεταξύ των εισηγητών, οι οποίοι απάντησαν και στα πολλά ερωτήματα που έθεσαν οι παρευρισκόμενοι, σε συμφωνία και με τον αρχικό στόχο της να αποτελέσει γνήσιο πεδίο γόνιμου διαλόγου και δημιουργικής σύνθεσης για το σύνολο των παραγόντων του ελληνικού αλουμινίου. Στην εκδήλωση συμμετείχαν εκπρόσωποι από την Κυβέρνηση & την Πολιτεία, Ευρωβουλευτές και Θεσμικά Όργανα, Εκπρόσωποι ΜΜΕ καθώς και Μέλη της Ένωσης.
Ομιλία κου Ταφρόγλου
Ο Πρόεδρος της ΕΕΑ παρουσίασε αναλυτικά την εικόνα του κλάδου…
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ
Η βιομηχανία αλουμινίου στην Ελλάδα άρχισε να αναπτύσσεται σημαντικά από τη δεκαετία του 1970. Ο κύριος παράγοντας που οδήγησε σε αυτή την ανάπτυξη είναι η ίδρυση και λειτουργία του εργοστασίου παραγωγής πρωτόχυτου αλουμινίου στα μέσα της δεκαετίας του 1960 για την εγχώρια εκμετάλλευση των μεγάλων αποθεμάτων βωξίτη που διαθέτει. Η Ελλάδα κατέχει την 8η θέση παγκοσμίως και την πρώτη στην Ε.Ε. σε αποθέματα βωξίτη, είναι δε από τις λίγες ευρωπαϊκές χώρες με καθετοποιημένη παραγωγή. Το αλουμίνιο είναι ένα μέταλλο που χρησιμοποιείται ευρέως στην καθημερινή ζωή, λόγω των σημαντικών ιδιοτήτων που παρουσιάζει. Η αντοχή του στη διάβρωση, η ηλεκτρική του αγωγιμότητα, η εύκολη κατεργασία, το μικρό κόστος συντήρησης, καθώς και το μικρό του ειδικό βάρος, σε σχέση με τα άλλα μέταλλα, το καθιστούν ένα ιδιαίτερα χρήσιμο υλικό. Άλλο χαρακτηριστικό που έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ευρεία διάδοσή του είναι το γεγονός ότι ανακυκλώνεται, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση των απορριμμάτων και στην εξοικονόμηση ενέργειας. Πρόσφατες μελέτες αποδεικνύουν ότι το ποσοστό ανακύκλωσης των προϊόντων αλουμινίου ξεπερνάει το 90%. Η δύναμη του αλουμινίου είναι ο κύκλος ζωής του, που επιτρέπει την οικονομική ανάπτυξη του κλάδου με ταυτόχρονο σεβασμό προς το περιβάλλον.
Κύριος στόχος του κλάδου του αλουμινίου στα πλαίσια της βιώσιμης ανάπτυξής του είναι η συνεχής βελτίωση του για:
• Αποτελεσματική χρήση των πρώτων υλών
• Μείωση των εκπομπών
• Μεγιστοποίηση της συμμετοχής του αλουμινίου στο στάδιο της χρήσης
• Μείωση των απορριμμάτων παραγωγής
Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΛΑΔΟΣ ΣΕ ΝΟΥΜΕΡΑ
Μέγεθος: 7.000 μεγάλες, μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις
Άμεση/ έμμεση απασχόληση: 30.000 άτομα
Καθετοποίηση: Από την εξόρυξη του βωξίτη μέχρι διεθνώς πιστοποιημένα τελικά προϊόντα
Διεθνής παρουσία: Παραγωγικές μονάδες, ιδιόκτητα δίκτυα διανομών και εμπορική παρουσία σε πάνω από 50 χώρες
Εξαγωγικός χαρακτήρας: 2ος πλέον εξαγωγικός κλάδος της χώρας
Αξία Εξαγωγών: με αξία 910 εκ. € (4,4% των εξαγωγών της χώρας το 9μηνο 2013), ξεπερνούν τους 355.000 tn (>το 70% της συνολικής παραγωγής) με προϊόντα:
• Πρωτόχυτο & δευτερόχυτο αλουμίνιο
• Προϊόντα έλασης & διέλασης
• Τελικά προϊόντα
Εμπορικό ισοζύγιο: 3ο υψηλότερο με 425 εκ. €, ανάμεσα στους 99 κωδικούς της ΕΣΥΕ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ
Εκπροσωπεί επιχειρήσεις και συνδέσμους του καθετοποιημένου κλάδου αλουμινίου (βωξίτης-τελικά προϊόντα).
Είναι ο δίαυλος επικοινωνίας των μελών της με την Πολιτεία και τους Δημόσιους Φορείς.
Είναι φορέας πιστοποίησης διαπιστευμένος από το ΕΣΥΔ (Ελληνικό Σύστημα Διαπίστευσης) για τον έλεγχο της διεργασίας βαφής και ανοδίωσης προϊόντων αλουμινίου στην Ελλάδα – γεγονός πολύ σημαντικό, που αποδεικνύει ότι ο κλάδος από μόνος του έχει καταφέρει να προσφέρει στην ελληνική και διεθνή αγορά πιστοποιημένα προϊόντα ελληνικής παραγωγής.
ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ – Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΣΗΜΕΡΑ
Το 2013 έκλεισε φέρνοντας τον κλάδο πίσω στις αρχές της δεκαετίας του 1990, με την αγορά κυρίως σε προϊόντα διέλασης να συρρικνώνεται κατά 70% περίπου σε σχέση με το 2007. Το κόστος της κρίσης για τον κλάδο είναι βαρύτατο, μια και χάθηκαν οι μισές περίπου θέσεις εργασίας στη βιομηχανία και τα περισσότερα εργοστάσια υπολειτουργούν έχοντας συσσωρευμένες ζημίες. Η κατάρρευση της οικοδομικής δραστηριότητας σε επίπεδα προ του 1970, μαστίζει ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια τη χώρα μας με άμεση αντανάκλαση στη βιομηχανική παραγωγή. Το μόνο θετικό προέρχεται από την αγορά της αντικατάστασης και το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», που, παρά τα όποια προβλήματά του, τις αρχικές στρεβλώσεις και γραφειοκρατικές του διαδικασίες, προχωρά τώρα καλύτερα. Έδωσε και δίδει αρκετές αναπνοές στον κλάδο, τόσο στο αρχικό του στάδιο το 2011-2012, όσο και το 2013 με βελτιώσεις στους χρόνους αποπληρωμής κλπ.. Όμως αυτό δεν είναι αρκετό, το πρόγραμμα πρέπει να συνεχιστεί βελτιωμένο και με μεγαλύτερο προϋπολογισμό. Έχουμε ήδη καταθέσει τις προτάσεις μας, προς όφελος των πολιτών, της αγοράς και της επίτευξης του εθνικού στόχου για την εξοικονόμηση ενέργειας. Στα πλαίσια αυτά, η Ελληνική Ένωση Αλουμινίου έχει ξεκινήσει συγκεκριμένες δραστηριότητες ενημέρωσης και προώθησης της ιδέας της εξοικονόμησης ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, μέσω της αντικατάστασης παλαιών κουφωμάτων και της ανάπτυξης βιοκλιματικών κτιρίων. Με την ευκαιρία, θα πρέπει στο σημείο αυτό να επισημάνουμε το υψηλό ποιοτικό επίπεδο των ελλήνων κατασκευαστών σε τελικά προϊόντα, όπως π.χ. κουφώματα υψηλών αποδόσεων, υαλοπετάσματα και κάθε είδους ειδική κατασκευή. Οι χιλιάδες αυτοί κατασκευαστές με μικρές, μεγάλες, οικογενειακές κατασκευαστικές επιχειρήσεις αποτελούν ένα τεράστιο εθνικό κεφάλαιο.
ΠΑΡΑΝΟΜΕΣ ΔΙΑΚΙΝΗΣΕΙΣ – ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να τονίσω, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την ποιότητα των ελληνικών προϊόντων αλουμινίου και με βάση τα διεθνή πιστοποιητικά ποιότητας που οι ελληνικές βιομηχανίες και βιοτεχνίες κατέχουν, ότι δεν υπάρχει καμία μέριμνα για τα – κατά απαράδεκτο τρόπο – διακινούμενα και εισαγόμενα έτοιμα προϊόντα (π.χ. κουφώματα) από τα βόρεια και ανατολικά σύνορά μας, δηλαδή κυρίως από την Βουλγαρία και Τουρκία. Τα έτοιμα αυτά τελικά προϊόντα, κυρίως κουφώματα, αμφιβόλου ποιότητας, διακινούνται και εισάγονται ανεξέλεγκτα χωρίς κανέναν έλεγχο για τα όποια νόμιμα παραστατικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά τους που συνοδεύουν τα τελικά προϊόντα σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Το γεγονός αυτό, πέραν του ότι αποτελεί παραβίαση των κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού, διότι τα προϊόντα αυτά δεν έχουν καμία σχέση με τα αντίστοιχα ελληνικά, δεν πληρούν και τις όποιες απαιτήσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Απαιτείται στοιχειώδης έλεγχος σε αυτό το σημείο, διότι το φαινόμενο ημέρα με την ημέρα παίρνει τεράστιες διαστάσεις. Κυρίως δε εάν η γείτονα Τουρκία εντατικοποιηθεί ακόμα περισσότερο, τότε η προώθηση τέτοιων προϊόντων στα ανατολικά μας σύνορα θα αποτελέσει τεράστιο εθνικό θέμα επιβίωσης του κατασκευαστικού κλάδου.
ΕΞΑΓΩΓΕΣ
Στον τομέα των εξαγωγών, όπως επισημάναμε και προηγουμένως, έχουμε καλές επιδόσεις: – τόσο στον τομέα της έλασης (πλατέα προϊόντα), με εφαρμογές από τη συσκευασία, την οικοδομή μέχρι και τη ναυπηγική βιομηχανία, από την μοναδική ελληνική εταιρεία τέτοιων προϊόντων που εξάγει πάνω από το 85% της παραγωγής της σε 60 χώρες και είναι ο καλύτερος πρεσβευτής μας παγκοσμίως – όσο και στον τομέα της διέλασης (επιμήκη προϊόντα – προφίλ), με τις πολλές γνωστές εταιρείες να εξάγουν το 60% περίπου των πωλήσεων τους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ελληνικών προϊόντων υψηλών απαιτήσεων και πρωτοποριακής αισθητικής που παράγονται με τεχνολογία αιχμής είναι τα ειδικά προφίλ που χρησιμοποιεί η B.M.W. και άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες καθώς και τα συστήματα αλουμινίου στα κεντρικά γραφεία της Google στη Νέα Υόρκη. – Όμως, ο κλάδος των τελικών προϊόντων, δηλαδή προϊόντων με την υψηλότερη προστιθέμενη αξία όπως κυρίως κουφώματα, υπολείπεται στις εξαγωγές. Ο βιοτεχνικός αυτός κατασκευαστικός κλάδος προσπαθεί και επιχειρεί να στραφεί προς αυτές. Η προσπάθεια αυτή πρέπει να στηριχθεί από την Πολιτεία. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι τα τελευταία στοιχεία έδειξαν ότι το 2013 έχουμε μια μικρή πτώση των εξαγωγών του κλάδου, ακολουθώντας την γενικότερη εικόνα των εξαγωγών της χώρας. Το γεγονός αυτό ερμηνεύεται από το γεγονός ότι οι εξαγωγές έχουν φθάσει πλέον σε ένα «ταβάνι» και δεν μπορούν να αυξηθούν περαιτέρω υπό τις σημερινές συνθήκες λειτουργίας των επιχειρήσεων.
ΕΝΕΡΓΕΙΑ & ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
Το θέμα της ενέργειας είναι σύνθετο με πολλές πτυχές και δεν θα ήθελα να προχωρήσω σε μια τεχνική ανάλυση. Από πλευράς, όμως, βιομηχανικής και γενικότερα παραγωγικής διαδικασίας, το κόστος της ενέργειας αποτελεί έναν από τους κρισιμότερους παράγοντες ανταγωνιστικότητας αλλά και επιβίωσης στις μέρες μας. Η βελτίωση της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας διαδραματίζει ρόλο-κλειδί στην προσδοκώμενη ανάπτυξη και απασχόληση για τη χώρα μας. Επιπλέον, και για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος, η ελληνική Πολιτεία θα πρέπει να εργαστεί για την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής ενεργειακής αγοράς, ώστε να διασφαλίσει την ασφαλή και οικονομική ενέργεια για τους βιομηχανικούς καταναλωτές σε βάθος χρόνου, τη μείωση των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού και την εναρμόνιση της με τα ισχύοντα σήμερα στην Ε.Ε.. Στη χώρα μας το κόστος της ενέργειας για τις βιομηχανίες έφτασε να είναι 30% με 40% υψηλότερο για την ηλεκτρική ενέργεια και κατά 60% υψηλότερο για το φυσικό αέριο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, δημιουργώντας τεράστιο συγκριτικό μειονέκτημα στις ελληνικές βιομηχανίες έναντι του ευρωπαϊκού ανταγωνισμού, θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και απειλώντας με αφανισμό χιλιάδες θέσεις εργασίας. Η ανυπαρξία παρεμβάσεων από την πλευρά της Πολιτείας για την αντιμετώπιση του προβλήματος του υψηλού κόστους ενέργειας εμποδίζει και την όποια προσπάθεια εύρεσης διεξόδου στις εξαγωγές. Χωρίς την άμεση λήψη δραστικών μέτρων για την αντιμετώπιση αυτής της στρέβλωσης, οι ελληνικές βιομηχανίες θα αδυνατούν πλέον να συνεχίσουν να απορροφούν το υπερβάλλον ενεργειακό κόστος και να συγκρατήσουν τα μερίδιά τους στη διεθνή αγορά. Στην Ελλάδα αντί να γίνονται βήματα σύγκλισης με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Την ίδια στιγμή, στην Ε.Ε. οι κυβερνήσεις συνεχίζουν να λαμβάνουν νέα μέτρα στήριξης των βιομηχανιών τους ενισχύοντας την οικονομία και την απασχόληση στις χώρες τους. Οι μεγάλες ευρωπαϊκές βιομηχανίες, κύρια εξαγωγικές, βγαίνουν διπλά ωφελημένες, τόσο από τις χαμηλές τιμές στις χονδρεμπορικές αγορές ενέργειας όσο και από μέτρα, όπως φορολογικές ελαφρύνσεις, μειωμένες ρυθμιστικές χρεώσεις, υπηρεσίες διακοπτόμενου φορτίου κλπ. Ενδεικτικό της σημασίας που δίδεται είναι ότι το θέμα επαναπροσδιορισμού της ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας στην συνάντηση κορυφής τον Μάρτιο με κεντρικό ζητούμενο να επιτευχθεί το 2020 ο στόχος συμμετοχής της βιομηχανίας στο ΑΕΠ 20%. Η ελληνική προεδρία πρέπει να επαναπροσδιορίσει τους στόχους σε όλες τις ευρωπαϊκές πολιτικές με κριτήριο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας σε ολόκληρη την Ευρώπη, κυρίως δε στην Ελλάδα Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση Αλουμινίου έχει θέσει θέμα επαναπροσδιορισμού της πολιτικής για την ενέργεια στη βάση του κόστους και της ανταγωνιστικότητας, ενώ ζητά ευθέως το άνοιγμα της αγοράς με έναν στόχο: την ασφαλή προμήθεια ενέργειας σε οικονομικές τιμές, για τη βιομηχανία. Εν κατακλείδι, η στροφή στη βιομηχανική πολιτική και ειδικότερα στην πολιτική ανταγωνιστικής ενέργειας βρίσκεται στην κορυφή των ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων.
Θα γίνει το ίδιο και στην Ελλάδα;
Προτάσεις και λύσεις υπάρχουν, θέληση υπάρχει; Χρειαζόμαστε καινούρια – εκ βάθρων – ενεργειακή πολιτική με στόχο τη διεθνή ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας. Με αυτήν, και εφόσον το κόστος ενέργειας στη χώρα μας μειωθεί στα ευρωπαϊκά επίπεδα ανταγωνισμού, τότε: – Η βιομηχανία θα μπορεί να οδηγήσει την ανάπτυξη – Θα αυξηθούν οι εξαγωγές – Θα ξεκινήσουν σταματημένες γραμμές παραγωγής με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την απασχόληση και τα ασφαλιστικά έσοδα του Δημοσίου – Θα αναστραφεί το αρνητικό κλίμα
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Με την παρουσίαση αυτή προσπαθήσαμε να δώσουμε μια σύντομη εικόνα του κλάδου, των στόχων του, του τι αναζητούμε από την ελληνική Πολιτεία και ιδιαίτερα στην κρίσιμη αυτή χρονική περίοδο. Είναι αυτονόητο ότι το αλουμίνιο είναι ένα ελληνικό προϊόν «στρατηγικής σημασίας» για τη χώρα μας και έτσι μόνον πρέπει να αντιμετωπίζεται από όλους μας, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του όλοι μαζί και ο καθένας χωριστά από την πλευρά του. Η ανάκαμψη της οικονομίας θα μπορέσει να γίνει πραγματικότητα και να διατηρηθεί μόνο αν στηριχθεί αποφασιστικά στο υγιές και παραγωγικό κομμάτι της που είναι η βιομηχανία και απελευθερωθεί η πραγματική οικονομία από κρατικά εμπόδια και παρεμβάσεις.
[images_grid auto_slide=”no” auto_duration=”1″ cols=”three” lightbox=”yes” source=”media: 12724,12725,12726,12727,12728,12730,12732,12735,12737,12739,12740,12741,12743,12744,12746,12747,12748″][/images_grid]