Η ενσωματωμένη ενέργεια στα υλικά των κτηρίων μελετάται τις τελευταίες δεκαετίες σε μια προσπάθεια συσχετισμού των υλικών και της διαδικασίας παραγωγής, κατασκευής και χρήσης με το περιβαλλοντικό τους κόστος.
Η αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας καθιστά το σκεπτικό της Ενσωματωμένης Ενέργειας (ΕΕ) όλο και πιο σημαντική. Η ενέργεια που αρχικά ενσωματώνεται σε ένα κτήριο θα μπορούσε να είναι όσο το 67% της ενέργειας λειτουργίας σε μια περίοδο 25 ετών. Αν επιπλέον η ενσωματωμένη ενέργεια που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια της ζωής του κτηρίου συμπεριληφθεί, τότε η συνολική ενέργεια του κύκλου ζωής θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη από την ενέργεια λειτουργίας κατά την ίδια περίοδο. Επί του παρόντος, ενσωματωμένη ενέργεια δεν μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια λόγω της έλλειψης αξιόπιστων και ακριβών στοιχείων και συντελεστών.
Η επίτευξη μιας πραγματικά ενεργειακής βελτιστοποιημένης σχεδίασης απαιτεί την ικανότητα να διερευνήσει τις επιπτώσεις της ενέργειας από εναλλακτικές λύσεις για το σχεδιασμό, συμπεριλαμβανομένων όλων των αλληλένδετων εισροών, διαδικασιών καθώς και τα αποτελέσματα αυτών.
Επιπλέον, η βιώσιμη ανάπτυξη και τα διαπιστευτήρια της βιωσιμότητας των οικοδομικών υλικών αποκτούν αυξανόμενη σημασία για την περιβαλλοντική συνείδηση του κατασκευαστικού κλάδου και γίνεται εμφανής. Ένα από τα πιο αποτελεσματικά μέσα είναι η μείωση του ποσού της ενέργειας που καταναλώνεται σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ανάπτυξης. Η σημερινή εποχή των
υψηλών τιμών της ενέργειας έχει ενθαρρύνει όλες τις βιομηχανίες να μειώσουν την κατανάλωση της ενέργειας, όμως οι οικονομικές επιπτώσεις της σπατάλης είναι πολύ σοβαρές.
Συμβουλές για τη μείωση της Ενσωματωμένης Ενέργειας:
Οι κατασκευαστές, σχετικά με τις ενεργειακές απαιτήσεις και τις εκπομπές CO2 στοχεύουν όχι μόνο προς το «πράσινο κτήριο», αλλά στο «κτήριο μηδενικής ενέργειας». Αλλά αυτά τα κριτήρια δεν είναι τα μοναδικά, καθώς σημαντικό κριτήριο είναι το κόστος καθώς και ο χρόνος της οικονομική απόσβεσης, που πολλές φορές μπορεί να θεωρηθούν πιο σημαντικά από τον προϋπολογισμό ενέργειας.
Εν κατακλείδι, η ορθή πρακτική θα περιλαμβάνει πολλές από τις ακόλουθες προσεγγίσεις, ανεξάρτητα από τον τύπο κατοικίας, ο στόχος είναι να μειωθεί η ενσωματωμένη ενέργεια, αλλά χωρίς να μειωθεί η αποτελεσματικότητα της χρήσης ή να έχει αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον.
• Επαναχρησιμοποίηση υλικών. Είναι η πιο αποτελεσματική και απλούστερη μέθοδος για τη μείωση της Eνσωματωμένης Ενέργειας. Παρόλο που μερικές φορές η επαναχρησιμοποίηση των υλικών απαιτεί εντατικό καθαρισμό και επισκευή, αντιπροσωπεύει ένα μέσο για την εξοικονόμησή της.
• Δεύτερον, η Ενσωματωμένη Ενέργεια από μεταποιημένο υλικό μπορεί να μειωθεί με τη μείωση της απαιτούμενης ενέργειας σε οποιοδήποτε στάδιο της παραγωγής. Για παράδειγμα, η ενέργεια της ξυλείας μειώνεται σημαντικά με την ξήρανση σε αέρα σε σχέση με την ξήρανση σε κλίβανο.
• Επιλογή ανθεκτικού, μακράς διάρκειας ζωής οικοδομικού υλικού. Τα ανθεκτικά υλικά, κυρίως αυτά με χαμηλές απαιτήσεις, έχουν χαμηλότερη Ενσωματωμένη Ενέργεια από τα βραχύβια υλικά.
• Χρήση γήινων και τοπικών υλικών. Πρώτον υπάρχει χαμηλότερο κόστος της ενέργειας μεταφοράς και δεύτερον η χρήση αυτής της κατηγορίας υλικών συνήθως συνεπάγεται με κατανάλωση
λιγότερης ενέργειας στην επεξεργασία σε σχέση με τα συμβατικά υλικά κατασκευής.
Επίσης υπάρχουν και άλλες προτάσεις για τη μείωση της Ενσωματωμένης Ενέργειας, πιο εύκολες ως προς την εφαρμογή τους, όπως:
• Ελαχιστοποίηση ενέργειας κατά τη χρήση, μέσω υψηλών προδιαγραφών μόνωσης και οποιαδήποτε άλλα μέσα.
• Σχεδιασμός για μεγάλη διάρκεια ζωής του κτηρίου, χρησιμοποιώντας ανθεκτικά υλικά χαμηλής συντήρησης.
• Όπου είναι δυνατόν, χρήση από ανακυκλωμένα ή ανακυκλώσιμα υλικά.
• Όπου είναι δυνατόν, χρήση τοπικών παραγόμενων υλικών για την ελαχιστοποίηση της ενέργειας των μεταφορών.
• Αποφύγετε τα συστήματα με υψηλές απαιτήσεις συντήρησης ή που χρειάζονται συχνή αντικατάσταση.
• Αποφύγετε τα συστήματα που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό για τη ρύθμιση των χρηστών για την εξοικονόμηση ενέργειας χρησιμοποιώντας αυτόματα συστήματα π.χ. BEMS.
• Χρησιμοποιήστε φυσικά υλικά, τα οποία έχουν χαμηλότερη ενσωματωμένη ενέργεια και λιγότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις από ό,τι τα μεταποιημένα.
• Αποφύγετε την εγκατάσταση του υψηλής τεχνολογίας εξοπλισμού που προσφέρει μόνο οριακή εξοικονόμηση ενέργειας κατά τη χρήση.
• Αποφύγετε την άσκοπη χρήση υλικών.
• Βεβαιωθείτε ότι τα υλικά από την κατεδάφιση των υπαρχόντων κτηρίων, και τα απόβλητα κατασκευών είναι επαναχρησιμοποιήσιμα ή ανακυκλώσιμα και ότι μπορούν εύκολα να διαχωριστούν.
• Δώστε προτεραιότητα στα υλικά που κατασκευάζονται με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
• Χρησιμοποιήστε αποτελεσματικό σχεδιασμό στο κέλυφος του κτηρίου και κατάλληλο εξοπλισμό για τη μείωση των υλικών (π.χ. ένας ενεργειακά αποδοτικός σχεδιασμός κελύφους του κτηρίου μπορεί να μειώσει ή να εξαλείψει την ανάγκη για θερμαντήρες και ψύκτες).
[mks_icon icon=”fa-pencil” color=”#000000″ type=”fa”] Σεραφείμ Γεωργακόπουλος – Πολιτικός Μηχανικός Τ.Ε. , MSc in Energy