Το δυσμενές κλίμα που επικράτησε το 2015 επηρέασε τον κλάδο των δομικών υλικών, με αποτέλεσμα το πρώτο τρίμηνο να κινηθεί σε χαμηλότερα επίπεδα έναντι των αντίστοιχων μηνών του προηγούμενου έτους.
Ακολούθως, τους επόμενους 3 μήνες σημειώθηκαν θετικοί ρυθμοί, για να ακολουθήσει απότομη πτώση 16,2% σε ετήσια βάση κατά τη διάρκεια του Ιουλίου, όταν και τα capital controls εμπόδισαν την ομαλή διενέργεια της διαδικασίας παραγωγής των περισσοτέρων επιχειρήσεων, αλλά και τη διεκπεραίωση των συναλλαγών με προμηθευτές πρώτων υλών και πελάτες. Κάμψη σαφώς μικρότερης έντασης επικράτησε και το επόμενο διάστημα, έως και τον Οκτώβριο.
Τα παραπάνω επισημαίνονται στη μελέτη που εκπονήθηκε από τον Αλέξη Νικολαϊδη, Economic Research & Sectorial Studies Senior Analyst της Infobank Hellastat. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη αναφορικά με τις επιμέρους κατηγορίες δομικών υλικών, κατά το εν λόγω διάστημα επηρεάστηκαν ιδιαίτερα δυσμενώς οι τομείς του έτοιμου σκυροδέματος και των δομικών προϊόντων από σκυρόδεμα, η παραγωγή των οποίων υποχώρησε κατά 16,2% και 28% αντίστοιχα. Αντιθέτως, οριακή αύξηση καταγράφηκε στην παραγωγή τσιμέντου (+0,8%) και μεγαλύτερη μεταβολή σε κονιάματα (+3,6%), επεξεργασία μαρμάρου και γρανίτη (+4,2%) και τούβλα, πλακίδια κ.λπ. (+23,7%).
Σύμφωνα με την κα Μαρία Μεταξογένη, διευθύνουσα σύμβουλο της Infobank Hellastat, «Προκειμένου να ενισχυθούν οι σχετιζόμενοι με τις κατασκευές και την οικοδόμηση κλάδοι απαιτείται οικονομική ανάπτυξη και επανεκκίνηση των δημοσίων έργων σε διαχρονική -και όχι προσωρινή- βάση. Επίσης, ζητείται ενίσχυση και αναδιάρθρωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και της αγοράς κατοικίας μέσω μέτρων όπως: μείωση του ΦΠΑ σε ορισμένες περιοχές και κατηγορίες αγοραστών, επιδότηση τόκων στα στεγαστικά δάνεια κ.λπ.».
Η εν λόγω μελέτη αναλύει και τα στοιχεία του 2014 διαπιστώνοντας για το έτος αυτό τόνωση της ζήτησης. Όπως επισημαίνει, η τόνωση της ζήτησης κατά το 2014 συνοδεύτηκε από αύξηση της εγχώριας παραγωγικής δραστηριότητας, με τον σχετικό δείκτη παραγωγής της ΕΛΣΤΑΤ για τον ευρύτερο κλάδο των μη μεταλλικών ορυκτών να αυξάνεται κατά 2% έπειτα από πενταετή υποχώρηση.
Πάντως, σε σχέση με τη χρονιά εκδήλωσης της ύφεσης, το επίπεδο παραγωγής του τελευταίου έτους υπολείπεται κατά 64%, γεγονός που αντιστοιχεί σε μέση ετήσια κάμψη 15,6%.
Αναφορικά με τις επιμέρους αγορές δομικών υλικών, το 2014 αυξήθηκε η παραγωγή: -έτοιμου σκυροδέματος:+21,8%, -κονιοποιημένων κονιαμάτων: +60,9% και – προϊόντων μαρμάρου και γρανίτη:+4,7%.
Αντιθέτως, μείωση παρατηρήθηκε στις κατηγορίες: – μη πυρίμαχων κεραμικών οικοδομικών τούβλων και παρόμοιων ειδών, κεραμιδιών για στέγες και άλλων κεραμικών κατασκευαστικών ειδών: -6,5%, – τσιμέντων και οπτόλινθων κλίνκερ – ημιυαλοποιημένων σκωριών: -2,9%, – προκατασκευασμένων κτηρίων από σκυρόδεμα και προκατασκευασμένων δομικών στοιχείων από τσιμέντο, σκυρόδεμα ή τεχνητό λίθο: -16,6%.
Ο Κύκλος Εργασιών του δείγματος 307 εταιρειών παραγωγής και εμπορίας δομικών υλικών το 2014 αυξήθηκε για πρώτη φορά μετά την εκδήλωση της ύφεσης κατά 5,7%, στα 577,25 εκατ. ευρώ, καθώς η ζήτηση τονώθηκε λόγω των εργασιών σε σημαντικά δημόσια έργα οδοποιίας.
Η άνοδος αυτή προήλθε κυρίως από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου, καθώς η οριακή πλειοψηφία αυτών (53% του συνόλου) υπέστη κάμψη εσόδων, με τη μέση μείωση να διαμορφώνεται στο -1,6% (έναντι +2,9% στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας).
Τα ΚΠΤΦΑ αυξήθηκαν κατά 12,4%, ξεπερνώντας τα 40 εκατ., με 7 στις 10 εταιρείες να είναι κερδοφόρες. Οι 95 από αυτές αύξησαν τα κέρδη του 2013, ενώ οι 31 προήλθαν από ζημιογόνο χρήση.
Ο κλάδος εξακολούθησε να είναι ζημιογόνος σε επίπεδο προ φόρων αποτελεσμάτων, με τις ζημιές να ξεπερνούν το τελευταίο έτος τα 20 εκατ., έναντι 17 εκατ. το 2013, επιδείνωση που προήλθε από την ΠΟΛΥΚΕΜ ΑΒΕΕ (εξαιρουμένης αυτής από το δείγμα, προκύπτει βελτίωση των ζημιών κατά 30%).
Πάντως, η κατανομή του δείγματος διαφοροποιήθηκε, καθώς έπειτα από αρκετά χρόνια η πλειονότητα των εταιρειών (52% του συνόλου) ήταν κερδοφόρες. Οι περισσότερες από αυτές (61 από τις 159) βελτίωσαν τα κέρδη τους, 56 υπέστησαν κάμψη, ενώ άλλες 40 προήλθαν από ζημιογόνο χρήση. Επίσης, πάνω από το 40% των ζημιογόνων επιχειρήσεων περιόρισαν τις ζημιές του προηγούμενου έτους.
Σημειώνεται ότι το 2014 η ζήτηση σε αρκετούς τομείς της αγοράς, κυρίως έτοιμο σκυρόδεμα και γενικότερα αδρανή υλικά, εμφάνισε ανάκαμψη λόγω της επανεκκίνησης της κατασκευής των μεγάλων οδικών αξόνων (Ιονία Οδός, αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας (Ε65), Ολυμπία Οδός και αυτοκινητόδρομος Αιγαίου), οι εργασίες των οποίων είχαν σταματήσει λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, καθώς και της υλοποίησης κάποιων μικρότερων έργων υποδομής.
Όπως επίσης αναφέρεται στην εν λόγω μελέτη, η ζήτηση που προέρχεται από τον τομέα της οικοδόμησης εξακολουθεί να είναι υποτονική, ενώ την τελευταία διετία σημειώθηκαν ενδείξεις ομαλοποίησης. Αναλυτικά, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα μετά το 2005 -όταν και είχε διαμορφωθεί στο υψηλότερο ιστορικά επίπεδο- δεικνύει συνεχή κάμψη, φτάνοντας το 2014 σε όγκο 11 εκ. κυβ. μ. βάσει των αδειών που εκδόθηκαν και υποχωρώντας κατά 5,8% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Έτσι, την τελευταία δεκαετία ο οικοδομικός όγκος εμφάνισε σωρευτική υποχώρηση 89%, γεγονός που μεταφράζεται σε μέση ετήσια μείωση 22%.
Παράλληλα, οι οικοδομικές άδειες κατά τη διάρκεια της περιόδου 2005-2014 κατέγραψαν κάμψη 86%. Το 2014 εκδόθηκαν μόλις 13.276 άδειες, αριθμός μειωμένος κατά 18% σε σχέση με το 2013. Η αγορά κατοικίας διέπεται από σημαντική κάμψη δραστηριότητας, τόσο στην ανέγερση νέων κτισμάτων όσο και στις αγοραπωλησίες υφιστάμενων κατοικιών. Η ύφεση μεταφράζεται σε υπερπροσφορά ακινήτων (250.000-270.000 αδιάθετες κατοικίες) και ιδιαίτερα χαμηλή ζήτηση λόγω του περιορισμού των στεγαστικών δανείων, των συνεχών αυξήσεων στη φορολόγηση ακινήτων και της περιορισμένης αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών.
Το 2015 αποδόμησε την ανάπτυξη του κλάδου δομικών υλικών
