Ολοκληρώθηκε το διήμερο επιχειρηματικό φόρουμ με τίτλο «Στην πορεία για την ανάπτυξη: η ώρα της εξοικονόμησης ενέργειας. Ώριμα κατασκευαστικά και ενεργειακά έργα», με τη συμμετοχή κορυφαίων εκπροσώπων του κατασκευαστικού, ενεργειακού και βιομηχανικού χώρου.
Το φόρουμ διεξήχθη στο αμφιθέατρο του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, οργανώθηκε από την πρωτοβουλία «Επανεκκινώντας την Ανάπτυξη» και την επενδυτική έκδοση A-Energy και είχε στόχο να ρίξει φως στις δυνατότητες του κατασκευαστικού κλάδου να αντιμετωπίσει τις ισχυρότατες σήμερα υφεσιακές πιέσεις που τον βαρύνουν, μέσα από μια στροφή προς τα έργα ενεργειακής αναβάθμισης, να παράσχει πλούσια επιχειρηματική και οικονομική ενημέρωση για τον κλάδο των κατασκευών και τα έργα εξοικονόμησης ενέργειας αλλά και να ανοίξει δρόμους στην υιοθέτηση πολιτικών τόνωσης της ανάπτυξης.
Το φόρουμ άνοιξε με χαιρετισμό του κ. Αργύρη Περουλάκη, εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα. Η αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα στέκεται στο πλευρό της πρωτοβουλίας «Επανεκκινώντας την Ανάπτυξη», τόνισε ο κ. Περουλάκης, διότι μόνον η ανάπτυξη μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για υπέρβαση της κρίσης. Η εξοικονόμηση ενέργειας έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ευρώπη για δύο λόγους: πρώτον, διότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό για τις ενεργειακές της ανάγκες από το εξωτερικό και πραγματοποιεί πολύ μεγάλες εισαγωγές ενέργειας και δεύτερον, διότι οι διαδικασίες αναβάθμισης των κτιρίων δίνουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί το εγχώριο εργατικό δυναμικό και προσφέρουν λύσεις στο πρόβλημα της ανεργίας που ταλανίζει πρωτίστως την Ελλάδα αλλά και όλη την Ευρώπη.
Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να προχωρήσει γρήγορα και πάντως γρηγορότερα από τις άλλες χώρες σε έργα ενεργειακής αναβάθμισης, με αξιοποίηση της τεχνογνωσίας που ήδη διαθέτει αφενός για να επωφεληθεί από την ανταποδοτικότητα των συγκεκριμένων επενδύσεων που η απόσβεσή τους γίνεται σύντομα και αφετέρου για να αντιμετωπίσει το πρόβλήμα της πολύ υψηλής ελληνικής ανεργίας, κατέληξε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής. Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο δήμαρχος Λαμίας, κ. Κοτρωνιάς, ως εκπρόσωπος της ΚΕΔΕ, δηλαδή των δήμων που τα τελευταία χρόνια έχουν αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες στο μέτωπο της εξοικονόμησης ενέργειας.
Οι δήμοι έχουν τον ρόλο του προγραμματισμού της τοπικής ανάπτυξης και της διασφάλισης της βιώσιμης ανάπτυξης, είπε, μεταξύ άλλων ο κ. Κοτρωνιάς, και η εξοικονόμηση ενέργειας έχει αναδειχτεί πλέον σε μείζονα μέριμνα των δήμων τόσο για λόγους περιβαλλοντικούς, όσο και οικονομικούς, Παρά τα προβλήματα των περιορισμένων πόρων, στον τομέα του περιβάλλοντος και της ενέργειας οι δήμοι της Ελλάδας έχουν να επιδείξουν πολλές πρωτοβουλίες και καλές πρακτικές, δήλωσε ο δήμαρχος Λαμίας, και μεταξύ αυτών, μνημόνευσε: α) τον σχεδιασμό του προγράμματος «Εξοικονομώ 1», που βασίστηκε σε πρόταση των δήμων και πλέον υλοποιείται με συμμετοχή άνω των 100 δήμων, β) τη μεγάλη ανταπόκριση των δήμων στα περιβαλλοντικά και άλλα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας που υλοποιούνται μέσω του ΕΣΠΑ, μεταξύ των οποίων το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2», το πρόγραμμα για τα Πράσινα Δώματα, τις παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε δημοτικά κτίρια, γήπεδα και άλλες δημοτικές εγκαταστάσεις σε όλη τη χώρα, γ) τη συμμετοχή 100 και πλέον δήμων στο Σύμφωνο των Δημάρχων, με σκοπό την αειφόρο ανάπτυξη, δ) τη διάθεση σημαντικών εκτάσεων των δήμων για το πρόγραμμα Ήλιος, ασχέτως αν τελικά αυτό δεν προχώρησε και ε) τη συμμετοχή των δήμων σε χρήση χρηματοδοτικών εργαλείων για την περιβαλλοντική αναβάθμιση, όπως ήταν το πρόγραμμα «Τζέσικα», μέσα από το οποίο αντικαταστάθηκε μεγάλο μέρος του δημοτικού οδοφωτισμού με λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας σε πανελλαδικό επίπεδο.
Μέτρα και πολιτικές που, κατά τον κ. Κοτρωνιά, θα μπορούσαν να βοηθούσαν ώστε να προχωρήσουν αποτελεσματικότερα οι πρωτοβουλίες περιβαλλοντικής αναβάθμισης και εξοικονόμησης ενέργειας των δήμων στο παρόν και το μέλλον είναι: α) η θεσμοθέτηση και ένταξη στους νέους οργανισμούς των δήμων γραφείων περιβάλλοντος, β) η τροποποίηση της νομοθεσίας για την ένταξη των λεγόμενων πράσινων προμηθειών στις προμήθειες των δήμων, οι οποίες μπορούν να συνδράμουν στη μείωση του λειτουργικού κόστους πολλών δημοτικών εγκαταστάσεων και γ) η αντιμετώπιση των ζητημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης και με οικονομικούς όρους, με σκοπό δηλαδή τη μετακύλιση του εξοικονομούμενου κόστους ενέργειας στα δημοτικά τέλη και τη μείωση αυτών προς όφελος των δημοτών. Από την πλευρά του ΕΛΟΤ ακολούθως, ο κ. Φραγκούλης Κρόκος, εξήγησε το ειδικό λειτουργικό βάρος του Εθνικού Συστήματος Υποδομών Ποιότητας (ΕΣΥΠ), ενός νεοσύστατου εθνικού φορέα στο πλαίσιο του ΕΛΟΤ, του οποίου προΐσταται.
Η τυποποίηση και τα πρότυπα προσφέρουν στην ποιότητα της παραγωγής και των υπηρεσιών, προστατεύουν το κοινωνικό αγαθό της ασφάλειας και δημιουργούν εμπιστοσύνη στους καταναλωτές, τόνισε ο διευθυντής του ΕΣΥΠ/ΕΛΟΤ. «Η τυποποίηση είναι σημαντική για την εθνική αγορά αλλά ακόμη περισσότερο για τη διεθνή, καθώς αποτελεί τη γλώσσα του διεθνούς εμπορίου και των εξαγωγών που τόση ανάγκη έχει η χώρα μας. Η αποδοχή των προτύπων είναι βασική προϋπόθεση για την επιτυχή διεξαγωγή του διεθνούς εμπορίου και η Ευρωπαϊκή Ένωση προσδίδει ιδιαίτερη έμφαση στην τυποποίηση», επισήμανε ο κ. Κρόκος. Ειδικώς στον χώρο της ενέργειας, συνέχισε, η τυποποίηση προσφέρει καλές λύσεις και τα πρότυπα που έχουν εισαχθεί καλύπτουν ζητήματα τα οποία ξεκινούν από τη λειτουργία των ηλεκτρικών συσκευών και φτάνουν ως τις διαδικασίες ενεργειακής διαχείρισης και των ενεργειακών επιθεωρήσεων.
Κατά τον ίδιο, είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε ως ελληνική κοινωνία τη σχέση μεταξύ ευρωπαϊκής νομοθεσίας και προτύπων, και ο ΕΛΟΤ μπορεί να βοηθήσει στην ενημέρωση του δημοσίου και των επιχειρήσεων σε σχέση με τα πρότυπα που τους αφορούν, τις δυνατότητες της ευρωπαϊκής και διεθνούς τυποποίησης π.χ. για τον τουρισμό, την υγεία, την ανακύκλωση, τα δημόσια έργα, την επεξεργασία των αναγκαίων τεχνικών ρυθμίσεων και την εισαγωγή προτύπων και στην Ελλάδα, συμβατών σε σχέση με τις άλλες χώρες.
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ & ΠΙΛΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ
Στα χέρια της κυβέρνησης, λίστα με κτίρια του Δημοσίου, που χρίζουν ενεργειακής αναβάθμισης Την πρώτη λίστα με κτίρια του Δημοσίου, τα οποία έχουν τις προδιαγραφές για να ενταχθούν στην κοινοτική οδηγία που αφορά στην ενεργειακή τους αναβάθμιση έχει αποστείλει στο ΥΠΕΚΑ η αρμόδια Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας, όπως επισημάνθηκε στη διάρκεια του Επιχειρηματικού Φόρουμ: ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ – ΩΡΙΜΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΕΡΓΑ. Ωστόσο στις τοποθετήσεις τους εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αλλά και των Εργοληπτών Δημοσίων Έργων ανέδειξαν τα προβλήματα που λειτουργούν ανασταλτικά στην επίτευξη προόδου στον τομέα αυτό, ο οποίος θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό μοχλό για την επανεκκίνηση της ανάπτυξης με πολλαπλά οφέλη στην πραγματική οικονομία ( δημιουργία θέσεων εργασίας , αντικείμενο για χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις κ.α.). Είναι χαρακτηριστική η παρέμβαση του Γενικού Γραμματέα της ΠΕΔΜΕΔΕ κ. Ευάγγελου Κασσελά, ο οποίος κάλεσε την Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων να επισπεύσει την εξαγγελία της για ενεργοποίηση της Ειδικής Υπηρεσίας Έργων. Οι τοποθετήσεις Ο κ. Γρηγόρης Γρηγοριάδης, από τη Διεύθυνση Αποδοτικής Χρήσης και Εξοικονόμησης Ενέργειας, αναφέρθηκε στην υπουργική Απόφαση Δ6/13280/07.06.2011 (ΦΕΚ Β’ 1228) με την οποία έχει συσταθεί Μητρώο για την καταχώρηση των ΕΕΥ. Μάλιστα από τον περασμένο Απρίλιο το Μητρώο φιλοξενείται στο διαδικτυακό τόπο www.escoregistry.gr, στον οποίο από τις 25.09.2013 έχουν αναρτηθεί δύο υποδείγματα Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης.
Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για τη σύμβαση εγγυημένης απόδοσης με τα εξής χαρακτηριστικά:
* Τη χρηματοδότηση του έργου αναλαμβάνει ο Πελάτης
*Η κυριότητα του εξοπλισμού ανήκει εξ΄αρχής στον Πελάτη
*Η ΕΕΥ παρέχει εγγυήσεις για ελάχιστα επίπεδα εξοικονόμησης ενέργειας και οικονομικού οφέλους *Η αμοιβή της ΕΕΥ είναι σταθερή αλλά σε περίπτωση απόκλισης από τις εγγυήσεις απομειώνεται
*Η ΣΕΑ μπορεί να λυθεί πριν από την προβλεπόμενη διάρκεια σε περίπτωση επίτευξης του συνολικού στόχου Η δεύτερη σύμβαση είναι αυτή του διαμοιραζόμενου οφέλους με τα εξής χαρακτηριστικά: *Τη χρηματοδότηση του έργου την αναλαμβάνει η ΕΕΥ
*Η κυριότητα του εξοπλισμού περιέχεται στον πελάτη μετά τη λήξη της ΣΕΑ
*Η ΕΕΥ δεν παρέχει εγγυήσεις για ελάχιστα επίπεδα εξοικονόμησης ενέργειας και οικονομικού οφέλους
*Η αμοιβή της ΕΕΥ είναι σταθερή αλλά σε περίπτωση απόκλισης από τις εγγυήσεις απομειώνεται.
Εκρηκτικές και μπερδεμένες χαρακτήρισε τις παραμέτρους μέσα στις οποίες πρέπει να λειτουργήσει η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας, ο κ. Δημήτρης Δημητρίου, Ειδικός Σύμβουλος της Γενικής Γραμματείας.
Στη διάρκεια της παρέμβασής του, τόνισε στόχος της Γ.Γ η οποία ιδρύθηκε μόλις το 2012 είναι να αποτελέσει τον μοναδικό φορέα καταγραφής του συνόλου της Δημόσιας περιουσίας. Όπως είπε χαρακτηριστικά κανείς δεν γνωρίζει το ακριβές μέγεθός της αλλά και την αξία της.
Ο κ. Δημητρίου τόνισε ότι η Γ.Γ έχει ήδη ολοκληρώσει την καταγραφή του 95% της Δημόσια Περιουσίας δηλαδή 87.000 ακινήτων, εκ των οποίων τα 71.000 είναι ιδιοκτησίας του υπουργείου Οικονομικών. Από την μέχρι τώρα καταγραφή, καταρρίπτεται σύμφωνα με τον κ. Δημητρίου ο μύθος ότι το Δημόσιο έχει μεγάλα κτίρια και πολλά, καθώς από τα 87.000 ακίνητα, κτίρια είναι μόνο τα 15.000 και αυτό που ερευνάται είναι πόσα από αυτά είναι πάνω από 500 τ.μ προκειμένου να μπορούν να ενταχθούν στην οδηγία για ενεργειακή αναβάθμιση. Όπως είπε έως το τέλος Δεκεμβρίου θα έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή από την οποία θα προκύψουν με μεγαλύτερη σαφήνεια τα κτίρια που έχουν τις κατάλληλες προδιαγραφές για ενεργειακή αναβάθμιση. Ωστόσο το βασικότερο πρόβλημα για την υλοποίηση των έργων είναι ότι δεν έχει ακόμη ελεγχθεί η πιστότητα των στοιχείων των ακινήτων που έχουν δοθεί στην Γ.Γ καθώς σε αρκετές περιπτώσεις οι πληροφορίες δεν είναι σαφείς τόσο για το εμβαδόν του ακινήτου, τη χρήση του ή ακόμη και την νομική του κατάσταση και φυσικά την ενεργειακή του απόδοση. Πάντως ο κ.Δημητρίου αποκάλυψε ότι έχει σταλεί ήδη μία πρώτη λίστα στο ΥΠΕΚΑ με 645 κτίρια για τα οποία προκύπτει με σαφήνεια ότι εμπίπτουν στην οδηγία, ενώ αυτή την εποχή μελετάται ένας νέος νόμος ο οποίος θα διευκολύνει τη μίσθωση ακινήτων όπου πρωταρχικό ρόλο θα παίζει η ενεργειακή απόδοση. Την εμπειρία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για έργα ενεργειακής αναβάθμισης μετέφερε στο Φόρουμ ο κ. Στάθης Ραγκούσης, Διευθύνων Σύμβουλος, Π.Ε.Τ.Α. Α.Ε. (Πληροφόρηση, Επιμόρφωση, Τοπική ανάπτυξη ΑΕ). Όπως είπε η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αντιμετωπίζει προβλήματα οικονομικής βιωσιμότητας με την πλειοψηφία των Δήμων να είναι στο «κόκκινο» και με το ζόρι να εξασφαλίζουν τα λειτουργικά τους έξοδα. Έτσι όποια κεφάλαια περισσεύουν θα διοχετευθούν σε κλασσικά ανταποδοτικά έργα όπως τα δίκτυα. Ο κ. Ραγκούσης αναφέρθηκε στις αιτίες καθυστέρησης της υλοποίησης έργων ενεργειακής αναβάθμισης των Ο.Τ.Α. Όπως είπε αυτές είναι οι: Έλλειψη πόρων , τεχνογνωσίας, κουλτούρας του δύσκαμπτου θεσμικού πλαισίου αλλά και η αδυναμία της τοπικής αυτοδιοίκησης να δημοπρατήσει έργα. Επίσης υπάρχει έλλειψη «κατάλληλων» χρηματοδοτήσεων δηλαδή με ειδίκευση στην χρηματοδότηση έργου και με γνώση των ιδιαιτεροτήτων των Δήμων. Όπως είπε χαρακτηριστικά «υπάρχουν αδιάθετα κεφάλαια αλλά πολλές φορές οι τράπεζες δεν έχουν κατανοήσει που πάνε να επενδύσουν». Επίσης ανασταλτικός παράγοντας, είναι και το μέγεθος των έργων στους Δήμους όπου πολλά από αυτά είναι μικρά και δεν συμφέρουν οικονομικά τον ανάδοχο. Ο κ. Ραγκούσης αναφερόμενος στις προϋποθέσεις για ωρίμανση και δημοπράτηση έργων τόνισε μεταξύ άλλων ότι πρέπει να εξασφαλιστούν πόροι για υπηρεσίες συμβούλου στους ΟΤΑ, να αξιοποιηθεί το Πράσινο Ταμείο, να απλοποιηθούν οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων ΣΔΙΤ για έργα ΟΤΑ και να εξασφαλιστεί η αποπληρωμή των επενδύσεων. Τέλος ο κ. Ραγκούσης επισήμανε την αναγκαιότητα προτυποποίησης των έργων μέσω της υλοποίησης πιλοτικών έργων καθώς την ομαδοποίηση μικρών έργων ώστε να υπάρξει μεγέθυνση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου. Σε σημαντικές λεπτομέρειες πού αφορούν στη σημασία της εξοικονόμησης ενέργειας από τον κτιριακό τομέα αναφέρθηκε ο κ. Ευάγγελος Κασσελάς, Γενικός Γραμματέας ΠΕΔΜΕΔΕ(Πανελλήνια Ένωση Διπλωματούχων Μηχανικών Δημοσίων Έργων). Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κτιριακός τομέας ευθύνεται για πάνω από το 30% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στη χώρα λόγω κυρίως των ορυκτών καυσίμων για τη θέρμανση ειδικά στις μεγάλες αστικές περιοχές. Ο κ. Κασσελάς αναφέρθηκε στα βήματα που πρέπει να γίνουν για την επίτευξη του εθνικού μας στόχου που αφορά στην υποχρέωση ανακαίνισης ετησίως του 3% των δημοσίων κτιρίων. Όπως είπε απαιτείται: ξεκάθαρο νομικό πλαίσιο, ενεργοποίηση, της δημόσιας αρχής – συγκεκριμένης υπηρεσίας που θα ασχολείται κατ΄εξοχήν με αυτό το αντικείμενο και δημοπράτηση των έργων που θα προκύψουν με δημόσιους διαγωνισμούς. Στο θέμα της χρηματοδότησης ο κ.Κασσελάς τόνισε ότι ο προϋπολογισμός δεν αφήνει αισιοδοξία ότι κάποια έργα ενεργειακής αναβάθμισης θα μπορούσαν να ενταχθούν στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, αλλά και τα προγράμματα ΕΣΠΑ δεν μπορούν να αποτελέσουν επιλογή, αφού το ζητούμενο δεν είναι απλώς η ένταξη αυτών των έργων σε ένα χρηματοδοτικό εργαλείο εις βάρος κάποιων άλλων έργων αλλά η δυνατότητα χρηματοδότησης όσο περισσότερων δημοσίων έργων γίνεται με στόχο την κινητοποίηση της Εθνικής Οικονομίας. Ετσι, μένει το σύστημα παραχώρησης μέσω του οποίου θα προκύψουν περισσότερα έργα, τα οποία πρέπει να δημοπρατηθούν σε μικρά μεγέθη (π.χ. των 2 εκατομμυρίων ευρώ) ώστε η ανάληψή τους να γίνεται από μικρομεσαίες εργοληπτικές επιχειρήσεις. Το βασικότερο όμως όλων, υπογράμμισε ο κ. Κασσελάς, είναι «να γίνει αντιληπτό η αναγκαιότητα επίσπευσης της υλοποίησης, του όλου προγράμματος και η ενεργοποίηση της Ειδικής Υπηρεσίας Κτιριακών Εργων, που εξάλλου ήταν και πρόταση του Γ.Γ Δημοσίων Έργων κ. Σιμόπουλου, από το καλοκαίρι, ώστε να υπάρξει και ενεργά η αρμόδια δημόσια αρχή που θα εξασφαλίσει τη διαφάνεια της διαδικασίας με τρόπο θεσμικό και θα προχωρήσει στον καθορισμό του πλαισίου ώστε να ξεκινήσει η δημοπράτηση των έργων αυτών.» Στο σημείο αυτό ο Γ.Γ της ΠΕΔΜΕΔΕ υπερθεμάτισε τονίζοντας την ανάγκη όλο το εγχείρημα να τεθεί υπό μία σκέπη που δεν μπορεί να είναι άλλη από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων όπως παλαιότερα λειτουργούσε το Υπουργείο Δημοσίων Έργων και έτσι η Ελλάδα απέκτησε σοβαρές υποδομές και δίκτυα. Μια σειρά ερωτημάτων σε θεσμικό και πρακτικό επίπεδο έθεσε ο κ. Ανδρέας Γερακάρης, μέλος Δ.Σ. ΣΑΤΕ (Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιριών). Πιο συγκεκριμένα ο κ. Γερακάρης, αναφέρθηκε στα δύο υποδείγματα ΣΕΑ που έχει αναρτήσει η αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΚΑ τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι δεν ορίζονται τα κριτήρια ανάθεσης, οι τεχνικές προδιαγραφές και πως προϋπολογίζεται η σχετική δαπάνη, δεν συνοδεύονται από αντίστοιχα υποδείγματα διακηρύξεων και δεν καθορίζεται τι στοιχεία παρέχονται από τον ΚτΕ μαζί με τα τεύχη δημοπράτησης, ενώ έθεσε θέμα αναθεώρησης του υφιστάμενου ΚΕΝΑΚ. Σε ότι αφορά την καταγραφή των κτιρίων του Δημοσίου ο κ. Γερακάκης τόνισε ότι τα κτίρια της Περιφέρειας και των Δήμων δεν έχουν καταγραφή και αξιοποιηθεί ενώ θέλοντας να τονίσει τους παραλογισμούς που πολλές φορές οι εργοληπτικές εταιρείες πρέπει να αντιμετωπίσουν ανέφερε ότι καλούνται να υλοποιήσουν ένα έργο με μελέτη π.χ του 2005 που αφορά σε έργο Περιφέρειας που προέβλεπε τη στέγαση 500ων ατόμων και τώρα λόγω της κινητικότητας στο Δημόσιο Τομέα 180 υπαλλήλους. «Έχουμε αρκετό δρόμο να διανύσουμε» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Γερακάκης, τονίζοντας ότι όποιο θεσμικό πλαίσιο και αν προκριθεί είναι αναγκαίο αυτό να οριστικοποιηθεί μέσα από διαδικασίες που θα δοκιμαστούν από πιλοτικά έργα. Στη διάρκεια της συζήτησης υπήρξε παρέμβαση από τον κ. Αρη Παπαδόπουλο, Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας ΖΕΒ αλλά και παρουσίαση της συμβολής του ΚΑΠΕ στην εξοικονόμηση μέσω της υλοποίησης πιλοτικών έργων.
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ
Στον σχεδιασμό νέων προγραμμάτων ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ προσανατολίζεται η Πολιτεία Στις προτεινόμενες δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας ενόψει της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020, αναφέρθηκε η κα. Γιάννα Νίκου, Προϊσταμένη Μονάδας Α΄ΥΠΕΚΑ, η οποία παρουσίασε ενδιαφέροντα στοιχεία, του μηνός Νοεμβρίου, για την πορεία υλοποίησης του προγράμματος «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΤ΄ΟΙΚΟΝ». Πιο συγκεκριμένα έγιναν 169.133 αιτήσεις προεγκρίσεων δανείων εκ των οποίων το 50% προεγκρίθηκαν . Όπως είπε η κ. Νίκου έχουν υλοποιηθεί και πλήρως αποπληρωθεί 14.881 έργα. Σε ότι αφορά τις παρεμβάσεις 8 στις 10 αφορά την αντικατάσταση κουφωμάτων, 5 στις 10 την τοποθέτηση θερμομόνωσης. Αναφερόμενη στους κύριους άξονες της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής, η κ. Νίκου έκανε λόγο για:
*Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, μετάβαση στην ποιοτική επιχειρηματικότητα, με αιχμή την καινοτομία και αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας *Ανάπτυξη και αξιοποίηση ικανοτήτων ανθρώπινου δυναμικού – ενεργός κοινωνική ενσωμάτωση *Προστασία του περιβάλλοντος – μετάβαση σε μία οικονομία φιλική στο περιβάλλον
*Ανάπτυξη – εκσυγχρονισμός – συμπλήρωση υποδομών για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη *Βελτίωση της θεσμικής επάρκειας και της αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης Σε ότι δε αφορά την Ενεργειακή στρατηγική οι κεντρικοί στόχοι αφορούν την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού (ενίσχυση υποδομών, διαφοροποίηση πηγών εφοδιασμού, διείσδυση φυσικού αερίου), ώθηση στην ενεργειακή απόδοση και αξιοποίηση εγχώριων ενεργειακών αποθεμάτων & ανάπτυξη ΑΠΕ. Τέλος η κ. Νίκου αναφέρθηκε στις προτεινόμενες επενδυτικές προτεραιότητες για την προώθηση ενεργειακής αποδοτικότητας οι οποίες αφορούν:
*Βελτίωση ενεργειακής αποδοτικότητας κτιρίων Οικιακός κτιριακός τομέας Δημόσια κτίρια Κτίρια επαγγελματικής χρήσης Εφαρμογή συστήματος ενεργειακής διαχείρισης / προτύπου ISO 50001 σε δημόσιους φορείς
*Ενίσχυση Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ – ESCOs)
*Δράσεις εκπαίδευσης και επιμόρφωσης σε θέματα ενεργειακής αποδοτικότητας, εξοικονόμησης ενέργειας, κλπ.
Ο κ. Χρήστος Δρυμούσης, Στέλεχος Μονάδας Α1, Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρηματικού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρήσεων», Υπουργείο Ανάπτυξης αναφέρθηκε στον σχεδιασμό της νέας προγραμματικής περιόδου και τον σχεδιασμό νέων δράσεων με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας. Κάνοντας έναν μικρό απολογισμό των δράσεων του προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρήσεων», του Υπουργείου Ανάπτυξης, υπογράμμισε ότι στο πρόγραμμα έχουν ενταχθεί και υλοποιούνται τρεις δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας με έμφαση στον οικιακό τομέα και τα δημόσια κτίρια με σκοπό τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης στο αστικό περιβάλλον. Πρώτη δράση: η εξοικονόμηση ενέργειας από τους ΟΤΑ όπου έχουν ενταχθεί 106 προτάσεις. Η συνολική εξοικονόμηση ενέργειας εκτιμάται σε 72Gwh /έτος ενώ η μείωση εκπομπών αερίου θερμοκηπίου εκτιμάται σε 22KtCO2/ετος. Δεύτερη δράση: η αντικατάσταση και ανακύκλωση παλαιών και ενεργοβόρων οικιακών συσκευών κλιματισμού με την ονομασία «Αλλάζω Κλιματιστικό». Ωφελήθηκαν 98.800 καταναλωτές σε όλη τη χώρα και αντικαταστάθηκαν 140 χιλ. ενεργοβόρες συσκευές κλιματισμού, με συσκευές νέας τεχνολογίας. Η εξοικονόμηση ενέργειας υπολογίζεται σε 53Gwh/έτος και η συνολική μείωση εκπομπών αερίου θερμοκηπίου σε 57KtCO2/έτος. Και τέλος η Εξοικονόμηση Κατ΄οίκον όπου εκτιμάται εξοικονόμηση ενέργειας 500 Gwh/έτος και μείωση εκπομπών αερίου θερμοκηπίου 440KtCO2/έτος. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει εν γένει σημαντικά αποτελέσματα για τα ελληνικά νοικοκυριά παρά τα προβλήματα σε επίπεδο γραφειοκρατίας, διαχείρισης και καθυστερήσεων και δεδομένων των ενδογενών σχεδιαστικών δυσκολιών του καινοτόμου χαρακτήρα της δράσης της έλλειψης σχετικής εμπειρίας στα εμπλεκόμενα μέρη αλλά και της οικονομικής κρίσης. Ο κ,. Δρυμούσης αναφερόμενος στα συμπεράσματα έρευνας υπογράμμισε ότι 7 στα 10 νοικοκυριά λόγω της πολυπλοκότητας ένταξης των πολυκατοικιών παραμένει ακόμα αναξιοποίητο, δηλαδή ένα τεράστιο κτιριακό δυναμικό, ενώ 9 στους 10 εκφράζουν προθυμία συμμετοχής σε αντίστοιχο πρόγραμμα στο μέλλον που θα αφορά σε επαγγελματικές στέγες ή θα έχει σαφή στόχο τις πολυκατοικίες. Όπως τόνισε ο κ. Δρυμούσης το σίγουρο είναι ότι για τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα είναι αναγκαίο, ενόψει και της νέας προγραμματικής περιόδου, να σχεδιαστεί ένα νέο αντίστοιχο πρόγραμμα πολύ πιο φιλικού στον πολίτη ξεπερνώντας τις παιδικές ασθένειες που παρατηρούνται σήμερα. Το χρηματοδοτικό εργαλείο Jessica, και τις δυνατότητες που αυτό δίνει στην χρηματοδότηση έργων εξοικονόμησης ενέργειας παρουσίασε ο κ. Κωνσταντίνος Γκάσσιος, Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδας, υπεύθυνος προγράμματος Jessica, Εκπρόσωπος Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα. Δικαιούχοι του συγκεκριμένου προγράμματος είναι: Δημόσιοι φορείς (Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης και επιχειρήσεις αυτών, Υπουργεία, ΝΠΙΔ), Ιδιωτικοί φορείς και επιχειρηματικά Σχήματα Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Βασικές προϋποθέσεις επιλεξιμότητας έργων είναι να ενσωματώνονται στον αντίστοιχο Άξονα Προτεραιότητας και να υλοποιούνται εντός της εκάστοτε γεωγραφικής Περιφέρειας
*Να αποτελούν μέρος των «Ολοκληρωμένων και Βιώσιμων Σχεδίων Αστικής Ανάπτυξης» στο πλαίσιο εφαρμογής του χρηματοδοτικού εργαλείου JESSICA όπως ορίζεται στην από 9/04/2012 σχετική εγκύκλιο (16646/ΓΓΕΑ 20306/9-4-2012) του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας
*Να παρουσιάζουν προβλέψεις θετικών σωρευτικών χρηματορροών από λειτουργικές και επενδυτικές δραστηριότητες πριν από οποιαδήποτε προεξόφληση, ώστε να τεκμηριώνεται η δυνατότητα αποπληρωμής της συνολικής χρηματοδότησης που θα λάβουν
*Η αναμενόμενη κερδοφορία τους χωρίς τη χρηματοδότηση του JESSICA να είναι χαμηλότερη από εκείνη που συνήθως απαιτείται από την αγορά. Την εμπειρία του σε ότι αφορά τα χρηματοδοτικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στη Βρετανία μετέφερε στους παρευρισκόμενους στο Φόρουμ ο κ. Ιωάννης Ορφανός Υπεύθυνος Ανάπτυξης, Green Value Associates.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΡΑ
Ώριμα ενεργειακά- κατασκευαστικά έργα
Οι κατευθύνσεις του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης Ο κ. Γιάννης Φίρμπας, προϊστάμενος της Ειδικής Υπηρεσίας Στρατηγικής Σχεδιασμού και Αξιολόγησης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων, ουσιαστικά ο αρμόδιος διευθυντής για τον σχεδιασμό του νέου ΕΣΠΑ, επιχείρησε να διαγράψει τις βασικές στρατηγικές αρχές του ΕΣΠΑ 2014-2020. Αν και η νέα ονομασία του σχεδίου είναι Εταιρικό Σύμφωνο κατά μετάφραση του αγγλικού όρο partnership agreement ο οποίος υιοθετήθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στην Ελλάδα το πρόγραμμα θα διατηρήσει τα αρχικά ΕΣΠΑ και θα ονομάζεται νέο ΕΣΠΑ, διευκρίνισε ο κ. Φίρμπας – με την επιλογή να γίνεται για να δηλώσει όχι τη συνέχεια από το παρελθόν, αλλά την αλλαγή. Πρόθεση του Υπουργείου Ανάπτυξης είναι να κάνει επανεκκίνηση, να διδαχθεί από τις αστοχίες του παρελθόντος και να αποδώσει έμφαση στα σημεία όπου η χώρα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα. Να δώσει δηλαδή βάρος στην καινοτομία και την εξωστρέφεια, να κοιτάξει προς το διεθνή ανταγωνισμό και την παραγωγή προϊόντων από εμπορεύσιμους κλάδους που θα μπορούν να πουληθούν στο εξωτερικό. «Το νέο ΕΣΠΑ», κατά τον αρμόδιο διευθυντή του Υπουργείου Ανάπτυξης, «θα έχει πέντε άξονες στρατηγικής. Ο πρώτος άξονας θα αφορά την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων με μετάβαση στην ποιοτική επιχειρηματικότητα, με αιχμή την καινοτομία και με σκοπό την αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Για πρώτη φορά η έμφαση θα δοθεί σε συγκεκριμένους κλάδους και δεν θα αφορά τα πάντα. Η ενέργεια θα είναι πάντως ψηλά στις επιλογές καθώς αποτελεί έναν τομέα ο οποίος θα μπορέσει να συμβάλλει τόσο στην επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων ρύπων, όσο και την επανεκκίνηση της ανάπτυξης στην Ελλάδα. Θα υπάρξει συγκεκριμένα μέριμνα για επενδύσεις στα φωτοβολταϊκά, τη συμπαραγωγή ενέργειας, τα δίκτυα καθώς και τα έργα διασύνδεσης των Κυκλάδων και της Κρήτης», τόνισε ο κ. Φίρμπας. «Ο δεύτερος άξονας θα αφορά την ανάπτυξη και αξιοποίηση των ικανοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, με στόχο την ενεργό κοινωνική ενσωμάτωση. Δεν μπορείς να επιδιώκεις αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας αν δεν διαθέτεις κατάλληλα εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό. Λόγω των υψηλών ποσοστών ανεργίας και ύφεσης, η στόχευση αυτή θα συγκεντρώσει μεγάλο κομμάτι επιλογών και πόρων. Για τον ίδιο λόγο, η στρατηγική θα είναι εμπροσθοβαρής, δηλαδή μεγάλο μέρος των πόρων θα έρθει μπροστά προκειμένου να αντιμετωπιστεί το οξύτατο πρόβλημα της ανεργίας και της αυξανόμενης ανέχειας», συνέχισε. «Ο τρίτος άξονας είναι η προστασία του περιβάλλοντος στα πλαίσια μιας ευρύτερης μετάβασης σε μια οικονομία φιλική προς το περιβάλλον. Στη νέα περίοδο υπάρχει αλλαγή και της ευρωπαϊκής κοινοτικής πολιτικής. Η νέα στρατηγική της Ευρώπης δεν είναι πλέον οι πολιτικές συνοχής, με επένδυση στις υποδομές, αλλά η έμφαση στη βιώσιμη ανάπτυξη, με κεντρικό το θέμα της ενέργειας. Ο τέταρτος άξονας είναι η ανάπτυξη, ο εκσυγχρονισμός και η συμπλήρωση των υποδομών που θα ευνοήσουν την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Ούτε η Ευρώπη ούτε η Ελλάδα έχουν ολοκληρώσει τα δίκτυα μεταφορών. Θα πρέπει συνεπώς να ολοκληρώσουμε ό,τι δεν κάναμε στην προηγούμενη περίοδο κι από την άποψη αυτή η εκκίνηση των πέντε αυτοκινητοδρόμων σηματοδοτεί μια επανεκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας. Τέλος, ο πέμπτος άξονας αφορά τη βελτίωση της θεσμικής επάρκειας και της ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης – θα το λέγαμε απλά και εκσυγχρονισμό του κράτους. Η στρατηγική αυτή είναι πολύ σημαντική και δεν έχει να κάνει τόσο με τους πόρους που θα χρησιμοποιηθούν για την επιδίωξή της, όσο με τις αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν στο δημόσιο τομέα, με επιλογές για επένδυση σε καινοτομία, τεχνολογία, αλλά και με μια κύρια επιλογή για ένα πιο επιτελικό κράτος», κατέληξε ο διευθυντής του υπουργείου Ανάπτυξης. Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Φίρμπας έκανε μια αναφορά στη γνωστή συζήτηση περί δραστικής μείωσης των πόρων του επόμενου ΕΣΠΑ για την Ελλάδα. Αυτό δεν ισχύει πλέον, είπε. Είναι αλήθεια ότι λόγω των ιδιαιτεροτήτων της μεθοδολογίας με την οποία λαμβάνονται οι αποφάσεις για την κατανομή των πόρων του ΕΣΠΑ, η Ελλάδα κινδύνευσε να πάρει 45% λιγότερα χρήματα από το προσεχές πρόγραμμα, γιατί οι υπολογισμοί γίνονταν με βάση το εισόδημα των περιφερειών στο διάστημα 2007-2009, όπου η χώρα μας έδινε μια πλασματική εικόνα πλούτου. Τελικά, μετά από πολλές διαβουλεύσεις, υπήρξε περιορισμός των πόρων αλλά δεν ξεπέρασε το 20%. Το μεγαλύτερο μέρος των πόρων του ΕΣΠΑ, περί τα 7 δις ευρώ, θα κατευθυνθεί προς τις πέντε λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες (Ανατολική Μακεδονία, Δυτική Ελλάδα, Ήπειρος, Θράκη κλπ), κάπου 2.6 δις ευρώ θα πάνε στην Αττική και το Νότιο Αιγαίο, ενώ στις υπόλοιπες περιφέρειες (Βόρειο Αιγαίο, Στερεά, Πελοπόννησος κλπ) θα κατευθυνθούν περί τα 2.4 δις ευρώ. «Κι εδώ είναι που χρειάζεται να γίνουν καλές επιλογές από τις ίδιες τις περιφέρειες και να δοθεί προτεραιότητα στους κλάδους που θα δώσουν τα βέλτιστα αναπτυξιακά αποτελέσματα», κατέληξε ο αρμόδιος διευθυντής του Υπουργείου Ανάπτυξης. Α Μέρος: έργα στον τομέα του φυσικού αερίου Ο κ. Δημήτρης Μανώλης, διευθυντής παρακολούθησης διεθνών έργων της ΔΕΠΑ, παρουσίασε τους άξονες και το σκεπτικό της στρατηγικής της ΔΕΠΑ στο χώρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η ΔΕΠΑ δεν εστιάζει μόνον στην εδραίωση της θέσης της στην ελληνική αγορά αλλά ενδιαφέρεται κυρίως για την κατάληψη μιας ισχυρής θέσης στην ενεργειακή αγορά της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, τόνισε ο κ. Μανώλης, και τούτο διότι εκτιμά πως το ίδιο το τοπίο της παγκόσμιας αγοράς ενέργειας δείχνει πως είναι επιτακτική η ανάγκη για ολοκλήρωση και ολική απελευθέρωση των αγορών ενέργειας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των πολύ υψηλών τιμών ενέργειας. Η Ευρώπη συνολικά έχει σημαντικά υψηλότερο κόστος ενέργειας στη βιομηχανία και τα νοικοκυριά της σε σχέση με την Αμερική, επισήμανε ο κ Μανώλης, παράλληλα όμως παρατηρούνται σοβαρές αποκλίσεις και εντός Ευρώπης, καθώς το φυσικό αέριο παρέχεται με καλύτερες τιμές στον ευρωπαϊκό Βορρά μέσα από μακροπρόθεσμα συμβόλαια και σε λιγότερο ανταγωνιστικές τιμές στον ευρωπαϊκό Νότο όπου υπάρχουν ακόμη σε ισχύ μακροχρόνια συμβόλαια τα οποία συνέδεαν την τιμή του φυσικού αερίου με την τιμή του πετρελαίου. Αυτό που τράβηξε τη δική μας προσοχή, συνέχισε ο κ. Μανώλης, ήταν το παράδειγμα της Ιταλίας, όπου για πρώτη φορά φέτος παρατηρήθηκε πτώση των τιμών σε ανταγωνιστικά επίπεδα λόγω φαινομένων αυξημένης διαφοροποίησης των εισροών αερίου και της δημιουργίας αγωγών αντίστροφης ροής. Ως εκ τούτου η ΔΕΠΑ βλέπει την Νοτιοανατολική Ευρώπη ως μια μεγάλη αναπτυσσόμενη αγορά με επείγουσα ανάγκη υλοποίησης έργων που θα επιτρέψουν τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας και θα οδηγήσουν σε μείωση των τιμών. Γι’ αυτό προωθεί δύο σημαντικά έργα που θα εξυπηρετήσουν τον συγκεκριμένο στόχο και τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια σχεδιασμού και υλοποίησης. Το πρώτο έργο είναι ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός IGΒ και το δεύτερο ο πλωτός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου Aegean LNG. Ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός θα έχει δυναμικότητα 3-5 δις κυβικά μέτρων ετησίως και διαθέτει την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία το έχει προτείνει ως έργο κοινού ενδιαφέροντος καθώς και τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με μια σημαντική επιχορήγηση της τάξης των 45 εκατ ευρώ. Πρόκειται για επένδυση που έχει χαρακτηριστεί ως έργο εθνικού συμφέροντος και από την Ελλάδα και από τη Βουλγαρία, υλοποιείται από την ΔΕΠΑ σε συνεργασία με τη βουλγαρική BEC και την ιταλική Edison, έχει τη δυνατότητα ανάστροφης ροής και βρίσκεται σε ιδανική τοποθεσία για τη μεταφορά του φυσικού αερίου. Η εξέλιξη των εργασιών θεωρείται σχετικά προχωρημένη καθώς έχει πάρει τις περιβαλλοντικές άδειες και στη Βουλγαρία και στην Ελλάδα. Οι τελικές αποφάσεις για την υλοποίησή του αναμένεται να ληφθούν μέσα στους επόμενους μήνες και τόσο εκτίμηση όσο και επιδίωξη της ΔΕΠΑ είναι ο συνδυασμός της λειτουργίας του με τον αγωγό TAP, με το σκεπτικό ότι μπορούν να δημιουργηθούν μεγάλες συνέργιες. Το δεύτερο έργο είναι ο πλωτός σταθμός διαχείρισης υγροποιημένου φυσικού αερίου Aegean LNG που σχεδιάζεται να αναπτυχθεί στις εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ στην Καβάλα. Πρόκειται για μία ακόμη επένδυση που στηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και η ευελιξία της ενεργειακής αγοράς των Βαλκανίων και γι’ αυτό θα μπορεί να αντλήσει σημαντική χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά κονδύλια. Ο σταθμός Aegean LNG αποτελεί τον πιο σύντομο και φτηνό δρόμο εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού προς την Ελλάδα, την Τουρκία και τις άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, κατέληξε ο κ. Μανώλης, θα μπορούσε κάλλιστα να προμηθεύεται φτηνό φυσικό αέριο από την Αμερική και συντελεί στο άνοιγμα του νότιου διαδρόμου προμήθειας φυσικού αερίου που είναι θεμελιώδους σημασίας για την βελτίωση της ασφάλειας ανεφοδιασμού και τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας. Ο κ. Αριστoτέλης Κροκιδάς, διευθυντής διαχείρισης έργων του ΔΕΣΦΑ παρουσίασε τα βασικά στοιχεία των έργων αναβάθμισης και επέκτασης του τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) της Ρεβυθούσας των οποίων άλλωστε προΐσταται. Η Ρεβυθούσα αποτελεί μια από τις σημαντικότερες εθνικές υποδομές της Ελλάδας και συγκαταλέγεται στους 13 αντίστοιχους σταθμούς που βρίσκονται σε λειτουργία στη Μεσόγειο και στην Ευρώπη. Σχεδιάστηκε και λειτουργεί εδώ και 13 χρόνια με τις αυστηρότερες προδιαγραφές ασφαλείας και σεβασμού προς το περιβάλλον και χρησιμοποιεί πολύ υψηλή τεχνολογία, τόνισε ο κ. Κροκιδάς. Επί του παρόντος η εγκατάσταση της Ρεβυθούσας εξακολουθεί να προμηθεύεται αέριο μόνον από την Αλγερία αλλά με την περαιτέρω απελευθέρωση της αγοράς θα μπορεί να αγοράζει από την σποτ αγορά σε καλύτερες τιμές. Το έργο της Ρεβυθούσας είναι σήμερα σε διαδικασία αναβάθμισης. Η αναβάθμιση περιλαμβάνει την κατασκευή μιας νέας δεξαμενής χωρητικότητας 95.000 κ.μ. που αυξάνει τον συνολικό αποθηκευτικό χώρο κατά 82%, την αναβάθμιση του λιμανιού ώστε να είναι κατάλληλο για μεγαλύτερα πλοία, την περαιτέρω αύξηση του ρυθμού αεριοποίησης μέσω της εγκατάστασης κρυογενικού εξοπλισμού και την αναβάθμιση του μετρικού σταθμού της Αγίας Τριάδας. Στόχος όλων αυτών των εργασιών, κατέληξε ο κ. Κροκιδάς, είναι η διασφάλιση της επάρκειας της Ελλάδας σε φυσικό αέριο αλλά και η μελλοντική εμπορική δραστηριότητα του ΔΕΣΦΑ, με σκοπό είτε την τροφοδοσία πλοίων με υγροποιημένο φυσικό αέριο σε περίπτωση που απαγορευτεί η χρήση του πετρελαίου ως καυσίμου στη Μεσόγειο όπως συζητείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είτε την τροφοδοσία μικρών τοπικών σταθμών που θα μπορούσαν να λειτουργούν με φυσικό αέριο π.χ. σε κάποια δύσκολα νησιά. ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΡΑ Τα επίκαιρα έργα βιομάζας και τα πρώτα έργα στον τομέα των αποβλήτων Ο κ. Γιάννης Παναγόπουλος, εταίρος της 3D Engineering and Technical Consultancy Services, με εμπειρία άνω των 30 ετών στη μελέτη, κατασκευή και διοίκηση ενεργειακών έργων παντός τύπου, επιχείρησε να ξεναγήσει το κοινό στον σχετικά άγνωστο χώρο της ενεργειακής αξιοποίησης της βιομάζας. «Ο Νόμος 3468/2006 ορίζει ως βιομάζα το “βιοαποικοδομήσιμο κλάσμα προϊόντων, αποβλήτων και καταλοίπων που προέρχονται από τις γεωργικές, συμπεριλαμβανομένων φυτικών και ζωικών ουσιών, τις δασοκομικές και τις συναφείς βιομηχανικές δραστηριότητες, καθώς και το βιοαποικοδομήσιμο κλάσμα βιομηχανικών αποβλήτων και αστικών λυμάτων και απορριμμάτων», είπε. «Η αξιοποίηση της βιομάζας διαθέτει απόλυτα πλεονεκτήματα. Για τους επενδυτές χαμηλά επιχειρηματικά ρίσκα και σύντομους χρόνους απόσβεσης. Για τις τοπικές κοινωνίες ενίσχυση αγροτικής, αγροτοβιομηχανικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, νέες θέσεις εργασίας και πρόσθετο εισόδημα από εισφορές ΑΠΕ στους δήμους. Για το περιβάλλον δραστική εξάλειψη στερεών, υγρών και αερίων ρύπων, βελτίωση συνθηκών υγιεινής διαβίωσης σε ανθρώπους και πανίδα, ελάττωση πυρκαγιών και δραστική μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Για την εθνική οικονομία εγχώρια φθηνή πηγή ενέργειας με αντικατάσταση εισαγόμενων ορυκτών καυσίμων, αύξηση ποιοτικού τουρισμού λόγω καθαρότερου περιβάλλοντος, αύξηση των εξαγωγών αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, αποκέντρωση, ισόρροπη γεωγραφική ανάπτυξη, καινοτομία, ευκαιρίες ανάπτυξης και εξαγωγής εγχώριας τεχνογνωσίας, αύξηση του ΑΕΠ, βελτίωση εμπορικού ισοζυγίου και μείωση ενεργειακών εξαρτήσεων». Κατά τον κ. Παναγόπουλο, η χώρα μας έχει τεράστιο δυναμικό παραγωγής ΑΠΕ από βιομάζα. Μόνο οι ελαιοκαλλιέργειες παράγουν κάθε χρόνο 700.000 τόνους ξηρού πυρηνόξυλου, που θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν μονάδες ηλεκτροπαραγωγής συνολικής ισχύος 90 MW, κι αν προστεθούν τα κλαδέματα των ελαιόδεντρων, το δυναμικό διπλασιάζεται σε 180 MW. Άλλα τόσα MW θα μπορούσαν να προσθέσουν οι λοιπές καλλιέργειες και συναφείς αγροτοβιομηχανίες, τα δασικά κατάλοιπα, τα κλαδέματα των δήμων, οι αποψιλώσεις, οι βιομηχανίες επεξεργασίας ξύλου κλπ. Ισχυρό δυναμικό παραγωγής ενέργειας έχουν επίσης τα αστικά απορρίμματα ενώ η παραγωγή ενέργειας από αστικά απορρίμματα είναι σήμερα παγκοσμίως αποδεκτή και εφαρμόζεται μαζικά στις ευρωπαϊκές πόλεις και στις ΗΠΑ. Αλλά και η λυματολάσπη που παράγεται από τους βιολογικούς καθαρισμούς είναι δυνατό να μετατραπεί σε αέριο υποκαθιστώντας το φυσικό αέριο, επιλύνοντας έτσι και το πρόβλημα της διάθεσης της λυματολάσπης από τους βιολογικούς καθαρισμούς. «Οι επενδύσεις στην αξιοποίηση της βιομάζας είναι οικονομικά βιώσιμες για τους επενδυτές και πολλαπλά ωφέλιμες για τις τοπικές κοινωνίες και την εθνική οικονομία. Υπάρχει τεράστιο ανεκμετάλλευτο δυναμικό ενώ προσφέρονται ευνοϊκό νομοθετικό πλαίσιο και διατίθενται αξιόπιστες και δοκιμασμένες τεχνολογίες, οι οποίες διασφαλίζουν την μακροβιότητα της επένδυσης και τους αυστηρότερους όρους προστασίας του περιβάλλοντος, σε αντίθεση με την απαράδεκτη σημερινή κατάσταση βάναυσου βιασμού του», τόνισε ο κ. Παναγόπουλος. Οι ευκαιρίες αυτές αφορούν τους ανεξάρτητους παραγωγούς ΑΠΕ από τον πρωτογενή τομέα, κατά τρόπο που επιτρέπει συνέργιες με τις παραδοσιακές γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες, μπορούν να αξιοποιηθούν για την ανεξάρτητη ηλεκτροπαραγωγή ΑΠΕ σε απομακρυσμένες περιοχές, κυρίως στα μη διασυνδεδεμένα νησιά όπου η βιομάζα θα μπορούσε να υποκαταστήσει τις μονάδες πετρελαίου, μπορούν να αξιοποιηθούν επίσης στα αναπτυξιακά προγράμματα των δήμων αλλά και στη δημιουργία μονάδων κατασκευής πιστοποιημένης πελέτας και μπρικέτας, των οποίων η ζήτηση και χρήση αυξάνεται όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως. Από την άλλη μεριά, ωστόσο, υπάρχουν εμπόδια και αντικειμενικές δυσκολίες στην ανάπτυξη έργων βιομάζας, πρωτίστως προβλήματα εφοδιασμού. «Ο κατατεμαχισμός της αγροτικής γης με πολλές μικρές ιδιοκτησίες και της αγροτοβιομηχανίας σε πολλούς μικρούς τοπικούς βιοτέχνες έχει ως αποτέλεσμα στην έλλειψη αξιόπιστης και μακροχρόνιας τροφοδοσίας σε πρώτη ύλη, ενώ σημαντικά παραμένουν ακόμη στη χώρα μας λόγω της κρίσης τα προβλήματα χρηματοδότησης», επισήμανε ο κ. Παναγόπουλος. Άλλα εμπόδια είναι η έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών για την εφαρμογή της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας και επιβολής ποινών στους παραβάτες πχ. των νόμων περί διάθεσης αποβλήτων, η έλλειψη ενημέρωσης της κοινής γνώμης για τα περιβαλλοντικά οφέλη της ενεργειακής αξιοποίησης με αποτέλεσμα ισχυρές τοπικές αντιστάσεις στα έργα, οι γραφειοκρατικές δυσκολίες αδειοδότησης και η διαρκής αναξιοπιστία του δημοσίου που έχει θεσπίσει ένα φορολογικό σύστημα κινούμενης άμμου με υπερφορολόγηση και έκτακτες εισφορές στις ΑΠΕ και έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο τον ΛΑΓΗΕ, κατέληξε ο ομιλητής. Ο κ. Σπύρος Κιαρτζής, διευθυντής ΑΠΕ του ομίλου Ελληνικά Πετρέλαια παρουσίασε το σχεδιασμό του ομίλου για την κατασκευή του πρώτου εργοστασίου παραγωγής ενέργειας από βιομάζα στην Ελλάδα. Τα ΕΛΠΕ είναι ο μεγαλύτερος ενεργειακός όμιλος της χώρας και η κύρια δραστηριότητά του είναι η εισαγωγή, διύλιση και πώληση πετρελαίου, ωστόσο τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιήθηκε επίσης στο φυσικό αέριο, την ηλεκτροπαραγωγή, τους αγωγούς και τις ΑΠΕ. Η στρατηγική της θυγατρικής ΑΠΕ των ΕΛΠΕ έχει σαν στόχο τη διαφοροποίηση του επενδυτικού χαρτοφυλακίου σε διάφορους τύπους ΑΠΕ, την αντιστάθμιση κινδύνου για το κόστος εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα της κύριας πετρελαϊκής δραστηριότητας και την ανάπτυξη νέων τεχνολογικών οραμάτων. Συγκεκριμένα, ο όμιλος ΕΛΠΕ αναπτύσσει δραστηριότητα στα φωτοβολταϊκά, τα αιολικά αλλά και τη βιομάζα. Κατά τον κ. Κιαρτζή, τα έργα βιομάζας αν και βρίσκονται στα πρώτα τους στάδια, αγγίζουν περισσότερο τον τόπο μας, διότι ανακυκλώνουν υλικά και δίνουν αναπτυξιακή προοπτική. Στην Ελλάδα υπάρχουν μεγάλα περιθώρια παραγωγής ενέργειας από βιομάζα διότι όσο κι αν υποτιμάμε την ελληνική γεωργία, έχουμε εν τέλει υπερτριπλάσιο αγροτικό τομέα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, παρατήρησε ο ομιλητής. Η πρώτη επένδυση του ομίλου ΕΛΠΕ στη βιομάζα αφορά την ανέγερση ενός εργοστασίου στο Τυχερό Έβρου, μιας μονάδας που έχει ήδη αδειοδοτηθεί και βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας της κατασκευής, ενώ εκκρεμούν αιτήσεις για άλλα τρία εργοστάσια. Όλα τα εργοστάσια βιομάζας που θα κατασκευάσουν τα ΕΛΠΕ θα παράγουν ενέργεια από αγροτικά υπολείμματα πρωτίστως γιατί αυτά είναι διαθέσιμα σήμερα. Αναφερόμενος στη συνέχεια στα προβλήματα και τις αδυναμίες του ενεργειακού κλάδου, ο διευθυντής ΑΠΕ των ΕΛΠΕ κατέγραψε ως μείζον ζήτημα την αστάθεια του θεσμικού και φορολογικού περιβάλλοντος. Ο κλάδος των ΑΠΕ αναπτύχθηκε ασύμμετρα στην Ελλάδα, τόνισε, με αποτέλεσμα να προκύψουν σοβαρά οικονομικά αδιέξοδα και να καταλήξουμε σε επιβολή έκτακτων εισφορών και σε αδυναμία του ΛΑΓΗΕ να πληρώσει τους προμηθευτές. Η παρούσα κατάσταση δημιουργεί επιφυλάξεις σε πιθανούς επενδυτές, με αποτέλεσμα οι επενδύσεις να μην προχωρούν. Το μεγαλύτερο και πιο ασφυκτικό πρόβλημα αντιμετωπίζουν εκείνοι που έχουν μόνον μια δραστηριότητα ΑΠΕ. Επιπλέον, πάσχει και η γενικότερη πολιτική: υπάρχουν διαρκείς καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις, με δικαιολογίες του τύπου «έχει φύγει το μισό προσωπικό και δεν φτάνουν τα άτομα» ή «δεν πληρώνονται καλά και δεν έχουν διάθεση για δουλειά», είπε με νόημα ο κ. Κιαρτζής, η έντονη γραφειοκρατία παραμένει, όπως και οι αδιέξοδες τυποκρατικές λογικές: για παράδειγμα, συνέχισε ο ομιλητής, η αίτησή μας για τη δημιουργία εργοστασίου βιομάζας στην Πελοπόννησο δεν έγινε δεκτή από τη ΡΑΕ με το αιτιολογικό ότι έχουν γίνει αρκετά έργα ΑΠΕ εκεί. Αν προσθέσουμε σε όλα αυτά και την αδυναμία των ελληνικών τραπεζών να παράσχουν χρηματοδότηση, καταλήγει να κάνεις καθένας ό,τι μπορεί μόνος του με ίδια κεφάλαια ή με δανεισμό από το εξωτερικό. Με τόσους χρηματοδοτικούς περιορισμούς όμως και τέτοιες άκαμπτες πολιτικές σχολαστικισμού και γραφειοκρατίας, είναι αδύνατο να πάμε σε ανάπτυξη και να παράγουμε θέσεις εργασίας, φόρους και εισφορές, κατέληξε ο ομιλητής. Ο κ. Κωνσταντίνος Αγγελίδης, από την πετρελαιοπαραγωγό εταιρεία Kavala Oil, παρουσίασε το έργο βιομάζας ισχύος 26 MW της εταιρείας, του οποίου είναι υπεύθυνος. Ως γνωστόν η Kavala Oil είναι η μόνη ελληνική εταιρεία που παράγει πετρέλαιο και φυσικό αέριο, σε μικρές έστω ποσότητες, καθώς εκμεταλλεύεται τα κοιτάσματα του Πρίνου και διαθέτει θαλάσσιες εξέδρες και χερσαία εγκατάσταση, στις οποίες σταθεροποιείται το αργό πετρέλαιο και αφαιρείται από αυτό το υδρόθειο. Το έργο βιομάζας της Kavala Oil εντάσσεται σε μια σειρά δράσεων για την εξοικονόμηση ενέργεια της μονάδας και η σχετική στόχευση είναι να αντικατασταθεί η χρήση του φυσικού αερίου στη διαδικασία σταθεροποίησης του πετρελαίου με τη βιομάζα και η εταιρεία να γίνει πάροχος του φυσικού αερίου που εξορύσσει αντί να το χρησιμοποιεί για να καλύψεις τις δικές της ανάγκες. Το έργο θα κατασκευαστεί κοντά στις χερσαίες εγκαταστάσεις και εκτός του λέβητα και του αγωγού που θα μεταφέρει την ενέργεια στο εργοστάσιο, θα αποτελείται κι από μια μεγάλη αποθήκη βιομάζας που θα καλύπτει την κατανάλωση 1-2 μηνών. «Η τεχνολογία καύσης βιομάζας είναι δοκιμασμένη εδώ και 10ετίες στην Ευρώπη», παρατήρησε ο κ. Αγγελίδης. «Υπάρχει ευελιξία στο καύσιμο καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε αγροτικά υπολείμματα, ροκανίδια, πυρηνόξυλο, είτε βιομηχανικά καύσιμα, πελέτες, μπρικέτες κλπ. ενώ κοστίζει δύο με δυόμισι φορές φτηνότερα από το φυσικό αέριο. Εμείς υπολογίζουμε ότι μπορούμε να εξοικονομήσουμε 200.000 ευρώ το χρόνο από τη λειτουργία της. Υπάρχουν πολλά οφέλη: εισάγουμε νέες τεχνολογίες, γινόμαστε πωλητές φυσικού αερίου, βελτιώνουμε τις σχέσεις μας με την τοπική κοινωνία. Υπάρχει ωστόσο πρόβλημα με τα αγροτικά υπολείμματα καθώς δεν υπάρχουν αξιόπιστοι προμηθευτές για μεγάλες καταναλώσεις. Εκτιμούμε για παράδειγμα ότι οι νομοί Καβάλας και Δράμας αρκούν για να καλύψουν 2-3 μονάδες με την ισχύ της Kavala Oil, λείπει ωστόσο το αξιόπιστο δίκτυο», κατέληξε ο ομιλητής. Ο κ. Ιωάννης Σταθόπουλος, τεχνικός υπεύθυνος της Ενεργειακής Συνεταιριστικής Εταιρείας Καρδίτσας, παρουσίασε τις προσπάθειες που κατέβαλε και τα εμπόδια που αντιμετώπισε ο καρδιτσιώτικος αυτός συνεταιρισμός στα σχέδιά του για την κατασκευή μιας μονάδας παραγωγής ενέργειας από βιομάζα και ενός εργοστασίου παραγωγής πελέτας και μπρικέτας. Η Ενεργειακή Συνεταιριστική Εταιρεία Καρδίτσας (ΕΣΕΚ), είπε, ιδρύθηκε το 2010, ως αστικός συνεταιρισμός ανοιχτού κεφαλαίου, που δέχεται δηλαδή ανά πάσα στιγμή νέα μέλη, έχει μέχρι στιγμής 350 μέλη και έχει συγκεντρώσει κεφάλαια τη τάξης των 450.000 ευρώ. Η ΕΣΕΚ έχει σκοπό σύμφωνα με το καταστατικό της την παρέμβαση στον πρωτογενή τομέα μέσω της απορρόφησης και αξιοποίησης αγροτικής και δασικής βιομάζας, για να παράγει πλούτο που θα κατανεμηθεί τοπικά, στα μέλη της, τους αγρότες, τους εργαζόμενους και τους συνεταιρισμούς, και σχεδιάζει την κατασκευή ενός εργοστασίου στερεών καυσίμων (δηλαδή πελέτας και μπρικέτας) καθώς και τη δημιουργία μιας μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 500 kW από βιοκαύσιμα. Στα τρία χρόνια δραστηριοποίησής της, τα μέλη της ΕΣΕΚ αγόρασαν γη για να στήσουν τις μονάδες τους, πειραματίστηκαν με δασικά φυτά, έκαναν συμβολαιακή καλλιέργεια για 1000 στρέμματα αγριαγκινάρας, του γνωστού ενεργειακού φυτού που καλλιεργείται στο νομό Καρδίτσας, δοκίμασαν να χρησιμοποιήσουν τα μηχανήματα του τριφυλιού στην συγκομιδή της αγριαγκινάρας με παρά πολλά προβλήματα και καταστροφές, πειραματίστηκαν με υπολείμματα από βαμβακοκαλλιέργεια και άλλες καλλιέργειες, έκαναν ανάλυση σε όλα τα διαθέσιμα είδη βιομάζας που υπήρχαν στην περιοχή, έψαξαν τις διάφορες τεχνολογίες και για να λύσουν τα ποικίλα προβλήματα που αντιμετώπισαν κατά τις αναζητήσεις τους, συνεργάστηκαν και συνεχίζουν να συνεργάζονται με πολλά ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα. Τα δύο κυριότερα προβλήματα που αντιμετώπισαν τα μέλη της ΕΣΕΚ στο πολύ αξιόλογο εγχείρημά τους ήταν, κατά τον κ. Σταθόπουλο, οι αδυναμίες και τα τεχνικά προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας στην αγροτική βιομάζα, όπου τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα από ό,τι στην ξυλεία και η άρνηση του υπουργείου να αδειοδοτήσει το εργοστάσιό τους με το αιτιολογικό ότι βρίσκεται σε γη υψηλής παραγωγικότητας. Ως προς το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας η επένδυση αναμένει τους όρους σύνδεσης στο σύστημα, εκτιμάται όμως ότι το εγχείρημα δεν θα είναι βιώσιμο χωρίς συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες ξήρανσης του ξύλου, κατέληξε ο ομιλητής. Οι κ. Μιχάλης Αγρανιώτης και Δημήτρης Ρακόπουλος παρουσίασαν το έργο συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας της Δημοτικής Επιχείρησης Τηλεθέρμανσης Πτολεμαΐδας που βρίσκεται υπό ανάπτυξη. Η Δημοτική Επιχείρηση Τηλεθέρμανσης Πτολεμαΐδας (ΔΕΤΗΠ) είναι μια δημοτική επιχείρηση με 20 χρόνια λειτουργίας, απασχολεί 62 εργαζόμενους και είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση, τη λειτουργία και τις επεκτάσεις της τηλεθέρμανσης στην πόλη της Πτολεμαΐδας και την ευρύτερη περιοχή. Η ΔΕΤΗΠ παραλαμβάνει θερμική ενέργεια από τους σταθμούς της ΔΕΗ Πτολεμαΐδας και Καρδιάς, και με υποδομές μεταφοράς και διανομής αποτελούμενες από μονωμένους αγωγούς υπέρθερμου ύδατος, εξυπηρετεί τις ανάγκες θέρμανσης 3.800 κτιρίων, 14.000 διαμερισμάτων και 40.000 ατόμων. Με την τεχνολογία αυτή η δημοτική επιχείρηση κρατά την τιμή πώλησης της θερμικής ενέργειας στα χαμηλότερα ίσως επίπεδα της Ελλάδας και της Ευρώπης δικαιώνοντας τον κοινωνικό σκοπό της, είναι μιας υγιής οικονομικά εταιρεία η οποία κατορθώνει να αναλαμβάνει νέα έργα για την κάλυψη νέων καταναλωτών ή τις αναγκαίες αναβαθμίσεις του συστήματος ακόμη και μέσα στην κρίση και επιτυγχάνει σημαντική εξοικονόμηση στο κόστος της ενέργειας για θέρμανση. Για όλους αυτούς τους λόγους η δημοτική επιχείρηση της Πτολεμαΐδας έχει λάβει και διάφορες βραβεύσεις για τη φιλικότητά της προς το περιβάλλον. Ωστόσο η ΔΕΤΗΠ θα αντιμετωπίσει σύντομα πρόβλημα στη μελλοντική της ανάπτυξη, εξαιτίας της προβλεπόμενης απένταξης, δηλαδή της αναστολής λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ που την τροφοδοτούν με υπέρθερμο νερό ή στην καλύτερη περίπτωση ης λειτουργίας τους για πολύ λιγότερες ώρες ημερησίως. Και αυτό το πρόβλημα επιχειρείται να λυθεί με το έργο συμπαραγωγής ηλεκτρισμού 1 MW και θερμότητας 5 MW από βιομάζα που θα καλύψει μέρος αυτής της έλλειψης από το 2016, τόνισαν οι ομιλητές. Το καύσιμο αναφοράς είναι ένα μείγμα από θρύμματα ξύλου και άχυρο ή αγροτικά υπολείμματα. Πρόκειται για ένα έργο πιλότο με κόστος 6 εκατ. ευρώ, η απόσβεσή του αναμένεται να γίνει σε 4-5 χρόνια και θα καταβληθεί προσπάθεια να χρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα Jessica. Από τεχνικής άποψης αυτοί οι σταθμοί βιομάζας είναι απλές κατασκευές και μολονότι δίνουν κάποιες θέσεις εργασίας, είναι πλήρως αυτοματοποιημένοι κατά τη λειτουργία τους. Η εκτίμηση είναι ένας σταθμός αυτής της δυναμικότητας, με την αντικατάσταση του πετρελαίου με βιομάζα που υλοποιεί, επιτυγχάνει, οικονομία καυσίμου της τάξης του 1 εκατ ευρώ το χρόνο. Ο κ. Χαραλαμπίδης, διευθυντής της Τέρνα Ενεργειακή, περιέγραψε τις εξελίξεις σχετικά με το έργο της ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων της περιφέρειας Πελοποννήσου, που μετά από πολλά χρόνια έρχεται να δώσει στο εκρηκτικό πρόβλημα των σκουπιδιών της Πελοποννήσου και είναι το πρώτο παρόμοιο έργο που αναλαμβάνεται στη χώρα μας. Το έργο αυτό κατακυρώθηκε στην Τέρνα Ενεργειακή μετά από σχετικό διαγωνισμό, θα γίνει με τη μέθοδο του ΣΔΙΤ μεταξύ της ιδιωτικής εταιρείας και της Περιφέρειας Πελοποννήσου και θα χρηματοδοτηθεί με 152 εκατ. ευρώ, προερχόμενα από ίδια κεφάλαια της αναδόχου εταιρείας, πόρους του ΕΣΠΑ και τραπεζικό δανεισμό. Το project περιλαμβάνει την κατασκευή και λειτουργία τριών μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων, τριών χώρων υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων και δύο σταθμών μεταφόρτωσης απορριμμάτων. Ο όλος σχεδιασμός καλύπτει τους ευρωπαϊκούς στόχους περί διαχείρισης απορριμμάτων, δεν ανταγωνίζεται τη διαλογή στην πηγή, μεγιστοποιεί την ανακύκλωση και προωθεί την κομποστοποίηση παράγοντας κομπόστ υψηλής ποιότητας, κατάλληλο για χρήση και στη βιολογική γεωργία. Όλα αυτά διασφαλίζονται και συμβατικά, πρόσθεσε ο κ. Χαραλαμπίδης, με ρητή αναφορά στην υποχρέωση του αναδόχου σε μια σειρά από πολύ συγκεκριμένους δεσμευτικούς στόχους π.χ. μείωσης του υπολείμματος προς τελική διάθεση σε επίπεδα κάτω του 45%, ποσοστό ανακύκλωσης των συσκευασιών σε ποσοστό άνω του 35%, ποσοστό απομάκρυνσης των οργανικών από την ταφή σε ποσοστό άνω του 65% κλπ Αξίζει να επισημανθεί επίσης ότι η εταιρεία δεσμεύεται στην τήρηση αυστηρών κριτηρίων περιβαλλοντικής απόδοσης της επένδυσης και στην περιβαλλοντική εκπαίδευση των πολιτών, ενώ αποδέχεται πολύ αυστηρούς ελέγχους απόδοσης του έργου από την Περιφέρεια Πελοποννήσου, ανεξάρτητο ελεγκτή, τους χρηματοδότες αλλά και τους πολίτες. Το έργο της Τέρνα Ενεργειακή στην Πελοπόννησο θα επιλύσει με μια τεχνολογία αιχμής το οξύ πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων της περιφέρειας αυτής για μια 25ετία, με προφανή οφέλη για την ποιότητα ζωής, τον τουρισμό και τη γεωργία, ενώ παράλληλα προσφέρει νέες θέσεις εργασίας και δίνει ώθηση στην τοπική επιχειρηματική δράση. Σε ό,τι αφορά το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου, αυτή τη στιγμή έχει υποβληθεί η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και γίνεται η προετοιμασία του φακέλου μεγάλου έργου για να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση. Λόγω της επείγουσας ανάγκης για αντιμετώπιση του προβλήματος των απορριμμάτων της Πελοποννήσου, έχει τεθεί ένα πολύ σύντομο ορόσημο για την έναρξη της λειτουργίας τουλάχιστον τμήματος του έργου. Συγκεκριμένα προβλέπεται η έναρξη μιας προσωρινής λειτουργίας με διαχωρισμό απορριμμάτων και κομποστοποίηση μέσα σε 10 μήνες και η έναρξη της πλήρους λειτουργίας με ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων και βιολογική επεξεργασία 14 μήνες αργότερα, δηλαδή σε 24 μήνες από σήμερα, κατέληξε ο κ. Χαραλαμπίδης.